۱. سیری در اندیشه های اجتماعی شهید مطهری، باقری نصرآبادی، علی، قم، مركز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۷ش، ۳۴۴ص، وزیری
نویسنده در این كتاب، در چهار بخش، به بررسی و تحلیل اندیشه های اجتماعی استاد پرداخته است.
در بخش اول با عنوان «طرح مسأله و دیدگاه تحقیق»، به تعریف اندیشه ی اجتماعی پرداخته و اهمیت، فرضیات و روش تحقیق را یادآور شده است.
مبانی اندیشه ی اجتماعی، ویژگی روش شناسی استاد، ارجاع به نظام ارزش ها و نقش استاد در جریان روشن فكری مذهبی و مقابله ی استاد با جریانات انحرافی، از جمله ی مباحثی هستندكه در بخش دوم مورد بحث قرار گرفته اند.
در بخش سوم و چهارم نظریه های استاد مطهری در زمینه ی اصالت فرد، جامعه، تكامل قشربندی و نابرابری های اجتماعی سنت و قانون مندی های اجتماعی، با بیان توصیفی، تحلیلی و انتقادی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
۲. حكومت دینی از منظر استاد مطهری، قدردان قراملكی، محمدحسن، تهران، مؤسسه ی فرهنگی دانش و اندیشه ی معاصر، چاپ اول ۱۳۷۹ش، ۲۰۸ص، رقعی
مطالب كتاب، كه حاوی اندیشه های استاد درباب حكومت و دولت دینی می باشد، در سه بخش مورد بررسی واقع شده اند.
مشروعیت حكومت، فرضیه های مطرح شده توسط وبر، ژان ژاك و ارسطو درباب مشروعیت حكومت، مشروعیت حكومت معصومان(علیهم السلام) و شبهات برخی از معاصران درباره ی مشروعیت حكومیت معصومان(علیهم السلام) جزو مباحثی هستند كه نویسنده ی كتاب، در بخش اول، به آنها پرداخته است.
«تحلیل ولایت فقیه» عنوانی است كه بخش دوم با آن آغاز می شود و در آن، مباحثی از قبیل مشروعیت ادله، تحلیل و اختیارات ولایت فقیه، مطرح گشته است.
نظریه ی جمهوری اسلامی، حقوق مردم و تحلیل بعضی احكام اجتماعی دینی (خشونت انگاری دینی)، از مقولاتی هستندكه تحت عنوان «تحلیل حكومت اسلامی»، در بخش سوم، مورد بحث قرار گرفته است.
۳. التقاط و تحجر از دیدگاه شهید مطهری، آژینی، محسن، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، پاییز ۱۳۷۹ش، ۱۶۴ص، رقعی
همان طور كه از عنوان كتاب پیداست، موضوع التقاط و تحجر از منظر استاد مطهری، مبحثی می باشد كه در این كتاب با توضیحات نویسنده مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. مطالب كتاب طی دو فصل و در چند بخش سامان یافته اند.
در دو بخش مربوط به فصل اول، موضوعاتی از قبیل مفهوم، انواع و نمودهای التقاط، در آثار شهید مطهری(نقد آثار روشن فكران) تنظیم شده است.
فصل دوم نیز از پنج بخش تشكیل گردیده است.
انواع تحجر، ریشه ها و علل آن (جهل و غرور) ریشه های تاریخی تحجر از قبیل خارجی گری، اشعری گری، اخباری گری و ویژگی های آن مانند ركودفكری، ضعف مبانی عقیدتی، قشری گری، ارتجاع و... همچنین نمودهای تحجر، مجموعه ی مباحثی هستند كه در این فصل به آنها پرداخته شده است.
۴. مفهوم تاریخ در آثار استاد شهید مطهری، پورنورعلی، محمدرحیم، تهران؛ بی چا، دانشگاه تهران، دانشكده ی علوم تربیتی، ۱۳۷۳ش
مفهوم تاریخ در آثار و نوشته های استاد، موضوعی می باشد كه در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. در این نوشته از روش تحلیل به شیوه ی توصیفی استفاده شده و از همه ی آثار منتشر شده استاد چه آثار مستقیم و چه غیر مستقیم در مورد موضوع تاریخ استفاده گردیده است.
در دیدگاه استاد مطهری، شناخت و تحلیل جامعه ی انسانی بدون مطالعه ی تاریخ گذشته امكان پذیر نیست، زیرا استاد عقیده دارد كه تاریخ، منبع موثقی برای كشف قوانین حاكم بر جامعه بشری می باشد.
نویسنده، در ادامه، به نقل از استاد، انتظار فرج را، در قالب فلسفه ی تاریخ، مطرح كرده و سیر تكاملی تاریخ را سیری صعودی و كمالی در راه پیروزی و غلبه ی انسان های نیك كردار و كوتاه شدن دست سلطه ی ستم كاران برای همیشه می داند.
۵. نزاع سنت و تجدد، جعفریان، رسول، تهران، انتشارات صیدا، ۱۰۹ص، رقعی
نویسنده، در این كتاب، به بررسی مناسبات فكری استاد مطهری و دكتر شریعتی پرداخته و در آغاز، با تأكید بر طبیعی بودن وجود اختلاف فكری آن دو، عامل تربیت فكری را، در زمینه ی اختلاف، تأثیرگذار دانسته است.
در ادامه، تحت عنوان «روحیه ی حاكم بر قشر جدید» به بحث و بررسی در زمینه ی اختلافات فكری آن دو، كه در حقیقت متأثر از تفاوت علوم جامعه شناسی و علوم فلسفی می باشد، پرداخته است.
بحث دیگر به بیان اختلاف نظر در فلسفه ی تاریخ، در دیدگاه استاد و شریعتی، اختصاص دارد كه در آن نظرات استاد مطهری درباره ی كتاب اسلام شناس براساس نوشته های استاد آورده شده است.
«طرح كلی ارائه ی دین در آثار دكتر شریعتی»، از دیگر مباحث كتاب می باشد كه در ضمن آن از تفسیر دكتر شریعتی از دین به عنوان تفسیری اجتماعی و دنیوی نام برده شده و مورد نقد قرار گرفته است.
۶. تفكر فلسفی غرب، دژاكام، علی، تهران، مؤسسه ی فرهنگی اندیشه ی معاصر، بهمن ۱۳۷۷ش، ۵۷۰ص، وزیری
در این اثر، بر خلاف عنوان كتاب، اندیشه ی بسیاری از متفكران غرب اعم از فلاسفه، دانشمندان علوم تجربی و علوم انسانی (الهی و غیر الهی)، كه مورد تحلیل و نقد استاد قرار گرفته اند، ذكر شده است.
مؤلف، در بخش «آسیب شناسی دینی آیت الله مطهری»، ۲۲ موضوع آسیب شناسی دینی را به آسیب شناسی عقاید دینی، معرفت دین شناسان، جامعه ی دینی و نهادهای دینی، دسته بندی نموده و درباره ی آنها توضیحاتی داده است.
در بخش دیگر كتاب، نظرات استاد درباره ی متفكران غربی، كه مورد نقد ایشان قرار گرفته اند، بیان گردیده كه برخی از آنها عبارت اند از:
فیثاغورس، سقراط، افلاطون، دكارت، هیوم، راسل و آرنولدتوین بی و...
۷. نواندیشان مسلمان در اندیشه ی استاد مطهری، دژاكام، علی، تهران، انتشارات قطران، ۱۳۷۹ش، ۳۳۲ص، رقعی
نویسنده كتاب، در آغاز، به مقوله ی «روشن فكر و روشن فكری از منظر استاد مطهری» پرداخته و درخصوص مباحثی از قبیل «چیستی و كیستی روشن فكر، شاخصه های روشن فكر مسلمان و محاسن و معایب روشن فكری» سخن گفته است.
در فصل های اول تا هشتم، افكار و اندیشه های متفكرانی از قبیل علامه سید جمال الدین اسدآبادی، شیخ محمدعبده، سیدعبدالرحمان كواكبی، علامه محمد اقبال لاهوری، از دیدگاه استاد، نقد و بررسی شده است.
به اعتقاد نویسنده، این افراد به همراه استاد مطهری، از جمله افراد دین دار و نواندیش مسلمان معاصر هستند كه به منظور دفاع از حریم و احیای دین اسلام در دنیای دین گریز امروزی، زحمات زیادی را متحمل
شده و ناملایمات بسیاری را دیده اند.
بحث «آسیب شناسی نوگرایی دینی» از منظر «استاد مطهری و رهبری روشن فكران»، ازجمله موضوعاتی هستند كه در فصول پایانی كتاب مطرح و درباره ی آنها بحث و بررسی شده است.
۸. بررسی مقایسه ای مفهوم عدالت از دیدگاه مطهری، شریعتی و سیدقطب، مرامی، علی رضا، تهران، مركز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۸ش، ۲۰۰ص، وزیری
مفهوم «عدالت»، از دیدگاه این سه متفكر، موضوع اصلی این نوشتار را تشكیل می دهد.
مطالب كتاب در طی پنج بخش گردآوری شده است.
عنوان «چار چوب نظری و پیشینه ی تاریخی» موضوعی است كه در بخش اول آمده و در آن، ضمن اشاره به مفهوم عدالت در اندیشه ی سیاسی قدیم، به تبیین دیدگاه ارسطو و افلاطون پرداخته شده و آن گاه عدالت و اندیشه ی سیاسی در دیدگاه اهل سنت وشیعه بررسی گردیده است.
در بخش دوم، با عنوان «نگاهی به زمینه ی تاریخی، اجتماعی اندیشه ی شریعتی، سیدقطب و استاد مطهری»، به بررسی اوضاع ایران، در قرن بیستم و مصر، در دوران سیدقطب، پرداخته شده و مطالبی در این موضوع جمع آوری گردیده است.
نظریه ی عدالت در اندیشه ی سیاسی سیدقطب، شریعتی و استاد، از دیگر مباحثی می باشد كه در بخش های سوم، چهارم و پنجم تشریح و بیان شده است.
۹. مبدأ و معاد در مكتب اهل بیت(علیهم السلام)، ترجمه ی تجری، ابوالقاسم، مؤلف: مروارید، آیت الله میرزا حسنعلی، انتشارات دارالعلم، چاپ اول، ۱۳۸۳ش، ۴۱۶ص، وزیری
۱۰. در پرتو ولایت، مصباح یزدی، محمدتقی، انتشارات مؤسسه ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، چاپ اول، ۱۳۸۲ش، ۳۵۲ص، رقعی
۱۱. دروس شرح اشارات و تنبیهات ابن سینا، علامه حسن زاده آملی، انتشارات مطبوعات دینی، چاپ اول، ۱۳۸۲ش، ۲۱۰ص، وزیری
۱۲. كتاب شناسی توصیفی استاد شهید مطهری، حبیبی، سلمان، قم، مركز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، ۱۳۸۳ش، ۲۸۷ص، رقعی
در این كتاب به منظور ارج نهادن به استاد، در عرصه ی فعالیت های علمی و با هدف آشنایی هرچه بیش تر با آرا و اندیشه های ایشان و استفاده از آنها در زمینه های مختلف، آثار مربوط به آن حكیم فرزانه معرفی شده است. در واقع در تدوین این كتاب تمام كتاب ها، پایان نامه ها، مقاله ها و آنچه گمان می رفت نام استاد به گونه ای درآن آمده باشد، مورد بررسی قرار گرفته است.
این كتاب از سه بخش كتاب، پایان نامه و مقاله، تدوین شده است؛ بخش اول شامل معرفی و توصیف ۲۱۴كتاب، می باشد. بخش دوم معرفی و توصیف سی پایان نامه را شامل می گردد. بخش سوم نیز به معرفی نزدیك به ۱۴۰۰ عنوان مقاله درباره ی اندیشه و شخصیت استاد می پردازد.