دوازدهم اردیبهشت مصادف است با سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری،آن جاودانه مردی که در تاریخ انقلاب باشکوه ایران-چه از نظر علم و چه از نظر عمل-نظیری نداشت و همین افتخار برای او بس که امام بزرگوارمان-قدّس سرّه-درباره اش فرمود:

«آثاری که از او هست،بی استثنا همه آثارش خوب است و من کس دیگری را سراغ ندارم که بتوانم بگویم بی استثنا آثارش خوب است، ایشان بی استثنا آثارش خوب است،انسان ساز است».

و همین یک جمله امام کافی است که عظمت و شخصیت این متفکر و احیاگر بزرگ فرهنگ اسلامی را به دنیا اعلام کند و به همین خاطر است که ما در روز شهادتش،بجای اینکه دربارهء زندگیش -که آن هم سراسر افتخار است-بحثی کنیم،یک مقاله ارزنده از مقاله و سخنان همیشه جاویدش انتخاب کرده و برای استفادهء عموم برادران و خواهران منتشر می سازیم و پیوسته به ملت عزیز ایران و ملتهای مسلمان توصیه می کنیم از کتابها و سخنان و مقالات استاد مطهّری غفلت نورزند و با اطمینان خاطر از نظرات ارزنده آن بزرگوار استفاده کنند و مطمئن باشند که هرچه بیشتر در مطالعه کتابهایش بکوشند به اسلام ناب محمّدی نزدیکتر خواهند شد.

پاسدار اسلام فرارسیدن این روز را به رهبر و امّت بویژه به معلّمین و فرهنگیان عزیز-که امروز را به نام معلم نامگذاری کرده اند و چه نام مناسب بجائی است تسلیت عرض نموده و برای اینکه همیشه فرهنگ«مطهّری»در میان ما زنده باشد-که او زنده و جاوید است-بار دیگر مطالعهء کتابهایش را به عموم ملّت بخصوص معلمان و فرهنگیان و دانش آموزان و دانشجویان،اکیدا توصیه و سفارش می نمائیم.

درود بر روح و روان آن شهید سعید و درود بر رهروان راهش.

عزّت نفس 

استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری

عزّت نفس مسئله ای است که کمتر مورد توجه واقع شده و یا اساسا مورد توجه واقع نشده است و حال آنکه ما ریشه و مبنا و زیر بنای اخلاف اسلامی را از همین جا می توانیم استنباط و استخراج کنیم، و آن نوعی بازگشت انسان به خود و متوجه کردن انسان به شرافت و کرامت و ذاتی خود است.

در این بحث،نخست باید ببینیم آیا در متون اسلامی تعبیراتی که از آن مفهوم توجه دادن انسان به خود که معنای آن ادراک عظمت و اهمیّت خود استنباط شود،وجود دارد یا نه؟آیا این تعبیرات به فرض وجود با بعضی تعلیمات دیگر در اسلام که دربارهء نفی خود آمده است تعارض ندارد؟

عزّت در انحصار مؤمن است

همان طور که گفته شد در بسیاری از تعبیرات اسلامی تحت عنوان عزّت نفس،این حالت گاهی به علوّ و گاهی به مناعت و احساس شرافت تعبیر شده است. در رأس اینها تعبیر خود قرآن کریم است که تعبیری حماسی است:

و للّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین، عزّت اختصاصا مال خدا و پیغمبرش و مؤمنان است،یعنی مؤمن باید بداند عزّت اختصاصا در انحصار مؤمنان است،و اوست که باید عزیز باشد و عزّت شایستهء اوست و او شایستهء عزّت است.این نوعی توجه دادن به نفس است.حدیثی است نبوی که می فرماید:«اطلبوا الحوائج بعزّة الانفس»اگر درخواست حاجتی از دیگران می کنید با عزّت نفس بخواهید،یعنی برای حاجتی که دارید پیش دیگران خودتان را پست و ذلیل نکنید بلکه عزّتتان را حفظ کنید و درحالی که آن را حفظ می کنید اگر حاجت و نیازی دارید آن را طرح کنید.و به عبارت دیگر نیاز خودتان را با قیمت از دست رفتن عزّتتان رفع نکنید. جملهء معروف نهج البلاغه ضمن خطابه ای است که حضرت علی(ع) به اصحابشان می فرماید:« فَالْمَوْتُ فی حَیاتِکُمْ مَقْهورینَ وَ الْحَیاةُ فی مَوْتِکُمْ قاهِرینَ زندگی این است که بمیرید ولی پیروز باشید. مردن این است که بمانید ولی مغلوب و مقهور باشید.

پایان مقاله