نكته ای كه اینجا هست این است كه در عین اینكه دایره احتساب یك دایره
رسمی وابسته به خلافت و حكومت بوده و وظایف خود را انجام می داده است نه
این است كه سایر مردم دیگر برای خود وظیفه و تكلیفی قائل نبوده اند. قبلاً عرض
كردم و از كلام فقها نقل كردم كه امر به معروف و نهی از منكر مراتبی دارد و تنها آنجا
كه پای اعمال زور و حبس و زدن و حتی كشتن است از وظیفه عموم خارج است و
وظیفه حاكم اسلامی است، و اما سایر مراتب از تذكر دادن و موعظه كردن و در
موقعی اعراض و قطع رابطه كردن و امثال اینها وظیفه فرد فرد مسلمانان است و در
قدیم هم هر فردی وظیفه حتمی خود می دانسته كه به اندازه قدرت و توانایی خود
در اصلاحات امور مسلمین شركت كند.