در
کتابخانه
بازدید : 487153تاریخ درج : 1391/03/21
Skip Navigation Links.
شناسه کتاب
Expand انسان معیوب و انسان سالم انسان معیوب و انسان سالم
Expand لزوم هماهنگی در رشد ارزشهای انسانی لزوم هماهنگی در رشد ارزشهای انسانی
Expand درد انسان از دیدگاههای مختلف درد انسان از دیدگاههای مختلف
Expand درد خداجویی در انسان درد خداجویی در انسان
Expand اجمال نظریات مكاتب مختلف درباره ی انسان كامل اجمال نظریات مكاتب مختلف درباره ی انسان كامل
Expand انسان كامل از دیدگاه مكتب عقل انسان كامل از دیدگاه مكتب عقل
Expand انسان كامل از دیدگاه مكتب عرفان و تصوف انسان كامل از دیدگاه مكتب عرفان و تصوف
Expand نقد و بررسی مكتب عرفان (1) نقد و بررسی مكتب عرفان (1)
Expand نقد و بررسی مكتب عرفان (2) نقد و بررسی مكتب عرفان (2)
Collapse نقد و بررسی نظریه ی مكتب قدرت (1) نقد و بررسی نظریه ی مكتب قدرت (1)
Expand نقد و بررسی نظریه ی مكتب قدرت (2) نقد و بررسی نظریه ی مكتب قدرت (2)
Expand نقد وبررسی نظریه ی مكتب سوسیالیسم نقد وبررسی نظریه ی مكتب سوسیالیسم
Expand نقد وبررسی نظریه ی مكتب اگزیستانسیالیسم نقد وبررسی نظریه ی مكتب اگزیستانسیالیسم
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
 
یك اصل دیگر در دنیا پیدا شد كه این اصل هم پایه ی دیگری برای جناب نیچه شد، و آن اصل یكی از اصول داروینیسم بود. داروین خودش شخصاً یك مسیحی متدین است و یك آدم ضد خدا نیست و در كلمات خود به وجود خدا تصریح و اقرار و اعتراف می كند و به مسیح احترام می گذارد [1]، ولی اصول داروین در دنیا مورد سوء استفاده های زیادی واقع شد كه خود او هم نمی خواست چنین شود. از جمله، مادیین (ماتریالیستها) اصول تكامل داروین را ابزاری برای انكار خدا قرار دادند كه این خودش داستانی است.

یكی از سوء استفاده های دیگری كه از فلسفه ی داروین شد، در «اخلاق» بود، در مورد ساختن انسان خوب و نمونه، انسان برتر یا كامل، چرا كه یكی از اصول داروین اصل تنازع بقا بود. داروین چهار اصل تأسیس كرد كه یكی اصل حبّ ذات بود، یعنی هر حیوانی حبّ به ذات دارد و برای صیانت ذات خود كوشش می كند.

اصل دیگر همین اصل تنازع بقا بود كه گفت: اساس زیست و حیات در این عالم این است كه جاندارها با یكدیگر دائماً در حال جنگ و مبارزه هستند و آن كه قویتر
مجموعه آثار شهید مطهری . ج23، ص: 253
است باقی می ماند. جانداران در غربال طبیعت، غربال می شوند (خود جنگ، غربال طبیعت است) و طبیعت، در جنگ و كشمكش دائمی كه حیوانات دارند، غربال می كند و اصلح را برای بقا انتخاب می كند و «اصلح برای بقا» یعنی آن موجودی كه در میدان مبارزه بهتر توانسته است خود را نگه دارد و توانسته است حریف را از بین ببرد و خود را حفظ كند.

حال بر این اصل داروین ایرادهایی گرفته اند كه خیر، موجوداتی نه به دلیل اَقوائیّت بلكه به دلایل دیگری باقی مانده اند و اصلحیت برای بقا غیر از اقوائیّت است، كه ما عجالتاً كاری به این ایرادها نداریم.

به هر حال آقای نیچه از این اصل نتیجه گرفت كه اصل در حیات همه ی جانداران و حتی در حیات انسان همین است و جنگ و تنازع، اصلی در زندگی انسانهاست و هر انسانی كه قویتر باشد باقی می ماند و حق هم با همان است كه باقی می ماند، و بعد گفت كه طبیعت به سوی انسان برتر [2]سیر می كند و انسان كامل باید در آینده به وجود بیاید. انسان كامل یعنی چه؟ یعنی انسان قویتر و نیرومندتر؛ انسانی كه اخلاق ضعیف پرور اصلاً در او وجود ندارد. اخلاق ضعیف پرور چیست؟ همینهایی كه ما امروز آنها را [كمال می شماریم: ] محبت ورزیدن، مهر ورزیدن، احسان كردن، خدمت به خلق كردن. می گوید: این اخلاق، پدر بشر را درآورده است. اینها مانع تكامل بشریت و مانع بروز انسان برتر و قویتر و انسان كامل است. انسان كامل آن است كه در او این نقطه های ضعف- كه ما آنها را كمال حساب می كنیم- وجود نداشته باشد. و لذا نیچه، هم دشمن سقراط است و هم دشمن مسیح. می گوید:

سقراط كه در اخلاق خودش، به عفت و پاكی و عدالت و مهربانی و امثال این حرفها توصیه كرد [خیانت كرد] و بدتر از سقراط- به عقیده ی او- مسیح است كه این همه راجع به مهربانی و عطوفت و محبت انسانها سخن گفته است. از نظر نیچه اینها نقاط ضعف انسان است؛ انسان هرچه از این صفات نداشته باشد به كمال نزدیكتر است، چون كمال یعنی توانایی و نقص یعنی ناتوانی، و اینها از نقص ناشی می شود.


[1] حتی در تاریخ زندگی او نوشته اند: وقتی كه داشت می مرد و در حال احتضار بود، كتاب مقدس را روی سینه اش محكم گرفته و به آن چسبیده بود.
[2] انسانی را كه ما انسان كامل می گوییم، اینها انسان برتر یا «سوپر مَن» می نامند.
کليه حقوق برای پايگاه شهید مطهری محفوظ است