در آخر سخن به طور اشاره یك نكته را یادآوری می كنم. ممكن است بگویید پس با این حرفها تكلیف آن مطلب دیگر چه می شود كه می گویند در اسلام عسر و حرج نیست، كلفت و مشقت نیست؟ اینها دو مطلب است. درست است كه مقررات دین مقدس اسلام مبنی بر كلفت نیست، مبنی بر حرج نیست(ما جَعَلَ عَلَیْكُمْ فِی اَلدِّینِ مِنْ حَرَجٍ) [1]، به طوری نیست كه عمل به آن مقررات پای بند بشر و مزاحم او باشد، اما این، دلیل این نیست كه اسلام اساس تربیت خود را بر نازپروری و ضعیف پروری نهاده است. نازپروری و در نتیجه ضعیف پروری یك مطلب است، كلفت نبودن و حرج نبودن و مزاحم نبودن و دست و پاگیر نبودن تكالیف اسلامی مطلب دیگری است.

---