این سخنرانی در 13 جمادی الاولی 1382 هجری قمری (1341 هجری شمسی) ایراد شده است.

ناصرخسرو می گوید:

در باب ایمان دو جهت غالباً مورد توجه است: یكی اینكه ایمان و عقیده ی دینی از چه ناشی می شود و چه عاملی سبب شده و می شود كه بشر به سوی دین و ایمان سوق داده می شود؟ آیا آن عامل، داخلی است یا خارجی؟ یعنی آیا از فطرت ذاتی بشر سرچشمه می گیرد یا آنكه پاره ای عوامل خارجی بشر را به این طرف سوق می دهند؟ به عبارت دیگر ریشه و اصل و مبنای حس دینی چیست؟ و این حس چقدر محتوی حقیقت است؟ جهت دوم، آثار و فواید دین و ایمان است. هركدام از اینها بحث جالب و قابل توجهی است.