البته معلوم است كه ایمان، گَرد و قرص و كپسول نیست. اثرش در سلامت جسم و جان وقتی فهمیده می شود كه انسان بداند كه آدم باایمان، روحی مطمئن تر و اعصابی آرامتر و قلبی سالمتر دارد؛ دائماً در فكر نیست كجا را ببرد و كجا را بخورد، اگر دیگران به نوایی رسیدند از حسادت آتش نمی گیرد و حرص و بخل و طمع آتش به جانش نمی افكند، ناراحتیهای عصبی او را به زخم معده و زخم روده مبتلا نمی سازد، افراط در شهوت او را ضعیف و ناتوان نمی كند، عمرش طولانی تر می شود.

سلامت تن و سلامت روح بستگی زیادی دارد به ایمان. موضوع افزایش بیماران روانی كه بیمارستانها را پر كرده اند و دائماً رو به افزایش است، یكی از مسائل اجتماعی روز به شمار می رود. آمار نشان می دهد كه این بیماریها همه یا بیشتر آنها در میان طبقه ای است كه از موهبت ایمان به خدا و اعتقاد خالص به مبدأ متعال بی بهره اند. منشأ این بیماریهای روانی احساس محرومیتها و مغبونیتهای اجتماعی است. ایمان حكم داروی پیشگیری را دارد. البته مقصود این نیست كه لازمه ی ایمان این است كه باید به همه ی محرومیتها تن داد و تسلیم شد؛ مقصود این است كه با وجود ایمان، محرومیتها انسان را از پا در نمی آورد، تعادل او را محفوظ نگه می دارد.

[1] نهج البلاغه، خطبه ی 196.