علی علیه السلام مصالح عالی اسلامی را بر مصلحت شخص خودش، بر محرومیت و عدم محرومیت خودش، بر خوشنامی و بدنامی خودش، بر زندگی و مردن خودش ترجیح می داد و همان طوری كه در ورقه ی

---

گفته شد بالاترین شجاعت، شجاعت گذشت از آبروست، چون به قول ابن سینا در نمط 8اشاراتگاهی برای لذت وهمی، بشر از جان خود می گذرد اما این جور شجاعت صرفاً جنبه ی عقلی دارد.

در داستان معروف ابوسفیان بعد از بیعت ابوبكر، فرمود: شقوا امواج الفتن بسفن النجاة. . . (ج 1، ص. . . ) . ایضاً من كلامه علیه السلام لما عزموا علی بیعة عثمان:

لقد علمتم انی احق الناس بها من غیری و واللّه لاسلمنّ ما سلمت امور المسلمین و لم یكن فیها جور الاّ علیّ خاصة التماساً لأجر ذلك و فضله و زهداً فیما تنافستموه من زخرفه و زبرجه. .

امام، هم در موقع خلافت ابوبكر و هم در مورد خلافت عثمان می فرماید: من با علم به اصلحیت خودم به خاطر مصالح عمومی مسلمین از خلافت صرف نظر می كنم. .

همان طوری كه در بالا اشاره شد، شجاعت مقرون به گذشت است. گاهی از جان گذشتگی- همان طور كه ابن سینا در نمط 8 اشاراتگفته- به خاطر یك امر موهوم (مثل نام نیك) نیز صورت می گیرد. اما اینكه شخص خود را به خاطر مصلحت عمومی حتی از محبوبیت محروم كند و فقط حق را در نظر بگیرد، یك نوع عقل قوی و تربیت بسیار عالی می خواهد كه از نام و ننگ و شهرت و محبوبیت گذشته باشد. معنی جمله ی معروف درباره ی آن حضرت: انه لاخیشن فی ذات اللّهیا: انه لایأخذه فی اللّه لومة لائمهمین است. رجوع شود به اول نمط 8اشارات.