(یادداشت شب 4 فروردین 53، خرمشهر)
1. قرآن و مقایسه اش با عصای موسی برای موسی و دم عیسی
برای عیسی
2. چرا معجزه ی خاتم الانبیاء از نوع كتاب شد، در حقیقت دلیل
عین مدعا شد؟
3. تلاوت رسول خدا و جاذبه ی آن و كشیدن افراد به سوی قرآن:
داستان ولید و اختس و دو نفر دیگر، داستان اسلام عمر، داستان
اسلام ابوذر، داستان مصعب بن عمیر و یكی از رجال انصار، داستان
مردی كه پنبه به گوش كرده بود (ظاهراً اسعدبن زرارة)
4. عادت حفظ قرآن از صدر اسلام، حفظ قرآن در پاكستان
5. اهتمام عظیم مسلمین در امر قرآن
6. یگانه مایه ی امید قرآن است: مادام القرآن یتلی والكعبة یحج و
محمّد یذكر فالنصرانیة علی خطر عظیم.
7. كوتاهی ما درباره ی قرآن در مدارس
8. اعجاز قرآن از جنبه ی لفظی و هنری و بیانی و اعجاز از جنبه ی
معنوی و علمی و فكری
9. قرآن نه شعر است و نه نثر معمولی، زیرا وزن و قافیه ندارد و
تخیّل هم در آن به كار نرفته است. در عین حال از نوعی آهنگ نثری
برخوردار است كه می بینیم، آنهم آهنگ روحانی. دستور ائمه ی اطهار
به تلاوت آهنگین قرآن. تفاوت سخنان پیغمبر و علی با قرآن.
10. انسانِ قرآن باید بداند: از كجا آمده، در كجا هست، به كجا
می رود، چگونه باید باشد، چه باید بكند؟
11. موضوعات: حق، صفات حق، فرشتگان، تأیید حق و توكل
به او، بی نیازی از غیر او، هجرت به سوی او، حماسه ی استغنای از غیر
او، نعمتهای این جهان، نعمتها و عذابهای آن جهان، اخلاق، تزكیه،
جلد دوم . ج2، ص: 184
صبر، رضا، محبت، عدل، توكل، احسان، صدق، امانت، شجاعت،
شكر، نورانیت قلب، اتحاد و اتفاق، امر به معروف و نهی از منكر،
جهاد، عزت و كرامت
احكام: نماز، روزه، حج، جهاد، نذر، غبن، بیع، رهن، اجاره، هبه،
نكاح، طلاق، ظهار، قصاص، حدود
تاریخ اسلام، قصص و تواریخ گذشته: قرار گرفتن سه گروه در
برابر یكدیگر: مؤمن، كافر، منافق
تسبیح موجودات، عالم پس از مرگ، عالم قیامت
جهان و سنن جهان، ناپایداری دنیا و دلبستگی به جهان جاوید
12. به طوركلی بحث درباره ی خدا و ماوراء الطبیعه و غیب از مبدأ
تا منتها، و بحث درباره ی انسان از اخلاق و سرشت و حالات فردی و
اجتماعی، و دیگر جهان و سنن و قوانین خلقت و مخلوق بودن آن
13. پانزده آیه در تنزیه و پنجاه آیه در توصیف
14. تفاوت [خدای ] پیامبران با [خدای ] فلاسفه كه با انسان
خشنودی متقابل دارد، در داد و ستد است و مایه ی انس و آرامش دل
اوست. قرآن انسان «قائم اللیل و صائم النهار» [تربیت می كند. ]