مسئله دیگر این است كه عقل و علم باید با یكدیگر توأم باشد، و این نكته بسیار خوبی است. اگر انسان تفكر كند ولی اطلاعاتش ضعیف باشد، مثل كارخانه ای است كه ماده خام ندارد یا ماده خامش كم است؛ قهرا نمی تواند كار بكند یا محصولش كم خواهد بود. محصول بستگی دارد به اینكه ماده خام برسد. اگر كارخانه ماده خام زیاد داشته باشد ولی كار نكند، باز فلج است و محصولی نخواهد داشت. حضرت در آن روایت می فرماید: یا هِشامُ! ثُمَّ بَیَّنَ اَنَّ الْعَقْلَ مَعَ الْعِلْمِ. عقل و علم باید توأم باشد. عرض كردیم علم، فراگیری است، به منزله تحصیل مواد خام است؛ عقل، تفكر و استنتاج و تجزیه و تحلیل است. آنگاه حضرت استناد می كنند به آیه: وَ تِلْكَ الاَْمْثالُ نَضْرِبُها لِلنّاسِ وَ ما یَعْقِلُها اِلاَّ الْعالِمونَ [1]. ببینید عقل و علم چگونه با هم توأم شده است.

---