امام علیه السلام در دنباله همین مطالب تعبیری می فرماید كه: هشام! به حرف مردم اعتنا
نكن، به تشخیص مردم اعتنا نكن؛ تشخیص، تشخیص خودت باشد. ای هشام! اگر
در دست تو یك گردو باشد و هركس به تو برسد بگوید: به به! چه گوهر عالیی! در
هیچ خزانه ای پیدا نمی شود، تو كه می بینی گوهر نیست نباید گول آنها را بخوری.
نقطه مقابلش: و اگر در دست تو گوهری باشد و هركس به تو برسد بگوید: این گردو
را از كجا آورده ای؟ تو نباید اعتنا كنی. اگر همه مردم به این گوهر گفتند گردو، تو
تابع تشخیص و عقل و فكر خودت باش و عقل را راهنمای خود قرار بده.
بحث عقل در اینجا خاتمه پیدا می كند. جلسه بعد ان شاءاللّه بحث اراده را
مطرح خواهیم كرد كه دنباله بحث عقل است. راجع به عقل، در قرآن و سنت مطلب
زیاد داریم و خیال می كنم همین مقدار كه از نظر تربیتی طرح كردیم كافی است كه
اسلام از نظر تربیتی راهش طرفداری از پرورش و رشد دادن و استقلال بخشیدن به
عقل است نه كوبیدن و خفه كردن و خاموش نمودن آن.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج22، ص: 868