علت و فلسفه ی پیدا شدن حجاب چیست؟ چطور شد كه در میان همه یا بعضی ملل
باستانی پدید آمد؟ اسلام كه دینی است كه در همه ی دستورهای خویش فلسفه و
منظوری دارد چرا و روی چه مصلحتی حجاب را تأیید و یا تأسیس كرد؟ .
مخالفان حجاب سعی كرده اند جریانات ظالمانه ای را به عنوان علت پیدا شدن
حجاب ذكر كنند، و در این جهت میان حجاب اسلامی و غیراسلامی فرق نمی گذارند،
چنین وانمود می كنند كه حجاب اسلامی نیز از همین جریانات ظالمانه سرچشمه
می گیرد.
در باب علت پیدا شدن حجاب نظریات گوناگونی ابراز شده است و غالباً این علتها
برای ظالمانه یا جاهلانه جلوه دادن حجاب ذكر شده است. ما مجموع آنها را ذكر
می كنیم. نظریاتی كه به دست آورده ایم بعضی فلسفی و بعضی اجتماعی و بعضی
اخلاقی و بعضی اقتصادی و بعضی روانی است كه ذیلاً ذكر می شود:
1. میل به ریاضت و رهبانیت (ریشه ی فلسفی) .
2. عدم امنیت و عدالت اجتماعی (ریشه ی اجتماعی) .
3. پدرشاهی و تسلط مرد بر زن و استثمار نیروی وی در جهت منافع اقتصادی مرد
(ریشه ی اقتصادی)
مجموعه آثار شهید مطهری . ج19، ص: 396
4. حسادت و خودخواهی مرد (ریشه ی اخلاقی) .
5. عادت زنانگی زن و احساس او به اینكه در خلقت از مرد چیزی كم دارد، به
علاوه ی مقررات خشنی كه در زمینه ی پلیدی او و ترك معاشرت با او در ایام عادت وضع
شده است (ریشه ی روانی) .
علل نامبرده یا به هیچ وجه تأثیری در پیدا شدن حجاب در هیچ نقطه از جهان
نداشته است و بی جهت آنها را به نام علت حجاب ذكر كرده اند و یا فرضاً در پدیدآمدن
بعضی از سیستمهای غیراسلامی تأثیر داشته است در حجاب اسلامی تأثیر نداشته
است یعنی حكمت و فلسفه ای كه در اسلام سبب تشریع حجاب شده، نبوده است.
همان طور كه ملاحظه می شود مخالفان حجاب گاهی آن را زاییده ی یك طرز تفكر
فلسفی خاص درباره ی جهان و لذات جهان معرفی می كنند و گاهی ریشه ی سیاسی و
اجتماعی برای آن ذكر می كنند و گاهی آن را معلول علل اقتصادی می دانند و گاهی
جنبه های خاص اخلاقی یا روانی را در پدید آمدن آن دخالت می دهند.
ما هر یك از این علل را ذكر و سپس انتقاد می كنیم و ثابت می كنیم كه اسلام در
فلسفه ی اجتماعی خود به هیچ یك از این جهات نظر نداشته است و هیچ یك از آنها با
مبانی مسلّم و شناخته شده ی اسلام وفق نمی دهد و در خاتمه به یك علت اساسی اشاره
می كنیم كه از نظر ما موجّه ترین آنها به شمار می رود.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج19، ص: 397