علیت، یک مفهوم فلسفی است نه یک مفهوم علمی و برای اثبات آن باید از ابزار فلسفه استفاده شود نه ابزار علم، آیا این گفته ها درست است؟ لطفا توضیحاتی بفرمایید؟ با تشکر
با سلام به شما کاربر محترم
در جواب شما باید گفت که بله علیت، یک مفهوم فلسفی است، نه یک مفهوم علمی.
شهید مطهری در ضمن بحث نقدی بر مارکسیسم و تحت عنوان «مارکس و فلسفه هگل» این موضوع را چنین بیان می فرماید:
علیت یک مفهوم فلسفی است و مفهوم علمی نیست، همه علما آن را قبول دارند بدون اینکه هیچ علمی بتواند اثباتش کند. اصل «ضرورت ترتب معلول بر علت تامه» باز یک اصل فلسفی است، و الّا کدام لابراتوار میتواند ضرورت را تأیید کند و حکم به امتناع تخلف معلول از علت نماید. تازه بعد از اینکه ما مماشاتا قبول کنیم که علم میتواند ضرورت را اثبات کند، باز بحثی که همیشه بوده که آیا علتهای محسوس برای معلولهای محسوس تمام العله هستند یا جزء العله، مطرح میشود (که البته یک بحث صغروی است) و سؤال به جای خود باقی است.
عللی که تقدم زمانی بر معلولشان دارند، «علت» نامید نشان نوعی مسامحه است یعنی جزء ضعیف از علت هستند، اینها به «شرایط» شبیهتر هستند؛ کسی لزوم آنها را انکار نمیکند، ولی بحث در کافی بودن است. پس میگوییم علم نمیتواند علیت را اثبات کند، بلکه تنها میتواند توالی، معیت، تعاقب و این گونه امور را اثبات کند
منبع:
مجموعهآثاراستادشهیدمطهری، ج13، ص: 528