..از کلمه «جهان‏بینی» که ماده دیدن در آن به کار رفته است نباید به اشتباه بیفتیم و جهان‏بینی را به معنی «جهان احساسی» تلقی کنیم. جهان‏بینی به معنی جهان‏شناسی است و به مسئله معروف «شناخت» مربوط می‏شود. شناخت از مختصات انسان است، برخلاف احساس که از مشترکات انسان و سایر جانداران است؛ لهذا جهان‏شناسی نیز از مختصات انسان است و به نیروی تفکر و تعقل او بستگی دارد.

بسیاری از حیوانات از نظر جهان احساسی از انسان پیشرفته‏ترند، یا از نظر اینکه مجهز به بعضی حواس‏اند که انسان فاقد آن حس است آنچنان که گفته می‏شود برخی پرندگان از نوعی حس رادار برخوردارند، و یا در حواس مشترک با انسان از انسان بسی حساس‏ترند آنچنان که در باصره عقاب، شامه سگ یا مورچه و سامعه موش گفته می‏شود. برتری انسان از سایر جانداران، در شناخت جهان یعنی نوعی بینش عمیق درباره جهان است. حیوان فقط جهان را احساس می‏کند، اما انسان علاوه بر آن، جهان را تفسیر می‏کند.

یک مسلک و یک فلسفه زندگی خواه ناخواه بر نوعی اعتقاد و بینش و ارزیابی درباره هستی و بر یک نوع تفسیر و تحلیل از جهان مبتنی است.

نوع برداشت و طرز تفکری که یک مکتب درباره جهان و هستی عرضه می‏دارد، زیرساز و تکیه‏گاه فکری آن مکتب به شمار می‏رود. این زیرساز و تکیه‏گاه اصطلاحاً «جهان‏بینی» نامیده می‏شود.

همه دینها و آیینها و همه مکتبها و فلسفه‏های اجتماعی متکی بر نوعی جهان‏بینی بوده است. هدفهایی که یک مکتب عرضه می‏دارد و به تعقیب آنها دعوت می‏کند و راه و روش‏هایی که تعیین می‏کند و باید و نبایدهایی که انشاء می‏کند و مسئولیتهایی که به وجود می‏آورد، همه به منزله نتایج لازم و ضروری جهان‏بینی‏ای است که عرضه داشته است.

جهان‏بینی یا جهان‏شناسی، به عبارت دیگر تعبیر و تفسیر انسان از جهان، به طور کلی سه‏گونه است یعنی از سه منبع ممکن است الهام شود: علم، فلسفه، دین.

پس جهان‏بینی سه‏گونه است: علمی، فلسفی، مذهبی.[1]