شهید مطهری در کتاب عدل الهی، می فرماید: «انسانهای متدین و اهل ایمان که در پرتو دین به خدا ایمان دارند با یک پاسخ اجمالی وجدان خود را قانع می سازند و با خود چنین می اندیشند که: ادله قاطع، وجود خدای قادر و حکیم را اثبات کرده است، لذا دلیلی ندارد که خداوند ظلم کند، خدا نه با کسی دشمنی دارد و نه نیاز به کسی دارد و نه بخیل است پس ظلم درباره خداوند معنا ندارد. این گروه احیاناً اگر جریاناتی را مشاهده کنند که از نظر خودشان قابل توجیه نباشد آن را به نوعی حکمت و مصلحت که بر ما مجهول است و فقط خداوند از راز آن آگاه است، توجیه می کنند. این گروه هرگز خود را با چون و چراها سرگرم نمی کنند. البته شکی نیست که این طرز فکر و نتیجه گیری، خود نوعی استدلال است و صحیح است چون افراد با ایمان موظّف نیستند که در جزییات این مسائل غور کنند و حتی عموم مردم استعداد ورود در این مسائل را ندارند، بلکه از طرف معصومین از ورود در این مسائل منع شده اند. مثلاً شخصی نزد حضرت امیر ـ علیه السّلام ـ آمده و از قضا و قدر سوال کرد. حضرت فرمود: دریای عمیقی است، تو وارد آن نشو ...[1]  لذا اعتقاد تفصیلی به این گونه مسائل لازم نیست. اگر چه اعتقاد اجمالی واجب است مثلاً بگوید: قضا و قدر بر حق است یا آنچه ائمه اطهار ـ علیهم السّلام ـ در این باره آورده اند بر حق است و من به آنها معتقد هستم چون از جانب حق آمده اند.

اما در همین مسئله تبعیضها یا قضا و قدر یا ... حکمای الهی و متکلمان از راههای فلسفی کمک می گیرند و به بیان عقلی و استدلالی محض مسئله را حل می کنند و به اشکالات فلسفی مادی گرایان به این مسئله پاسخ می دهند. [2]

حاصل بحث این شد که: اعتقاد به اصول دین بر همه لازم است و آن باید از روی تحقیق باشد نه تقلید این تحقیق هم برای افراد مختلف، مراتب مختلفی دارد و هر کس به اندازه علم و سواد خود تحقیق می کند. شاید شخصی اصلاً سواد نداشته باشد ولی از راه نگاه به دنیا و برهان نظم به وجود خداوند پی ببرد و به یقین برسد و شخص دیگری که علم بیشتری دارد هم از راه سیر در آفاق و انفس و هم از راه براهین و استدلالات فلسفی به مقصود برسد.

و ثانیاً اعتقاد تفصیلی درباره جزئیات دین مثل قضا و قدر و معاد جسمانی و .... لازم نیست، هر چند اعتقاد اجمالی به اینکه این مسائل بر حق هستند چون از جانب معصوم آمده، لازم و واجب است.