این تحقیق جستجویی است برای یافتن جایگاه آزادیهای مدنی دراندیشه و آراءدکترعلی شریعتی واستاد مرتضی مطهری که دو اندیشمند مذهبی درایران معاصر می باشند. آزادی به معنی فقدان موانع واینکه در راه اهداف فرد دولت یاجامعه سد ومانعی نباشند افراد نیز تا انجا آزاد هستند که به ازادی دیگران صدمه ای وارد نیاورند درمکتب لیبرالیسم که آزادی عالیترین هدف سیاسی است دولت با جامعه نمی توانند آزادی فرد را محدود کنند مگر به موجب قانون این قانون نیز نمی تواند خلاف طبیعت انسانی عمل کرده وآزادی طبیعی انسان رامحدود کند یابه بهانه مصلحت اجتماع فرد راتحت فشارقرار دهد چون فرد دارای وجودی اصیل است وجامعه وجودی مصنوعی دارد وچیزی بیش ازمجموع افراد نمی باشد. درآراء واندیشه شریعتی ومطهری آزادی جنبه وسیله ای دارد برای رسیدن به هدفهای متعالی تر جون برای افراد اهدافی نظیر کمال وسعادت را درنظر می گیرند وآنچه که مهم است این اهداف می باشند به همین دلیل گاهی مواقع اگر آزادی مانعی بشو دبرای رسیدن به کمال می شود آن را محدود کرده یا موقتا کنار گذاشت . شریعتی دموکراسی ولیبرالیسم را دریک جامعه عقب مانده به دلیل ناآگاهی توده ها و وجود ستنهای موهوم و انحرافی ممکن نمی داند وآن را موکول می کند به زمانی که پیشرفت دریک دوره موقت تحت نظارت یک رهبر متعهد بدست آمده باشد. این رهبر متعهد که در دوره موقت سعی دارد افراد وجامعه رابه کمال وپیشرفت برساند وظیفه اش دادن احساس آزادی به مردم نیست بلکه باید به آنهاکمک کند در راه شدنشان نه کمک به بودن وتامین رفاه آنها شریعتی اختناق فکری وانحصار عقاید رادرچاچوب عقایدرسمی عامل مرگ فکر ومحرو میت جامعه از استعدادهای بسیارواندیشه های نوین می داند واین را جنایتی هولناک درحق بشریت معرفی میکند وی معتقد است کسی که آزادی انسان را ازاو می گیرد دیگر هیج چیز عزیزتر از آن ندارد که به او ارمغان دهد. استاد مطهری آزادی رایکی از لوازم ضروری حیات می داند ومعتقداست که مکتبی که به خود اعتقاد وایمان داشته باشد آزادی فکر مید هد وی بوجودآمدن قرون درخشان تمدن اسلامی رامدیون ازادی و وجود تصادمات فکری می د اند مطهری ازادی ودموکراسی را از ضروریات تکامل دانسته وهمچون یک فیلسوف استدلال می کند آزادی حق انسان بما هو انسان است یعنی حقی است که ازاستعدادهای انسانی ناشی می شود وی بین آزادی عقیده وفکر تفاوت قائل است وآنچه مورد قبول وی می باشد ازادی فکر است نه عقیده . هر دوتفکر آزادی عقیده (مذهبی) را رد می کنند ومعتقدند که بعضی عقاید همچون بت پرستی وگاوپرستی زنجیری هستند بر دست وپای انسان که فکر را منجمد کرده ومانع تکامل فرداست وبایستی به زور هم که شده انها را ازاین بند و زنجیر آزاد کرد چون به نفع خود فردوجامعه است . database.irandoc.ac.ir