در
مشارکت کنید
برای ارسال مقاله کلیک کنید
نوشته : روحانی، سید سعید
نوشته : علیزاده، بیوك
نوشته : ربانی گلپایگانی، علی
نوشته : حسینی خراسانی، سید احمد
نوشته : حسینی خراسانی، سید احمد

منابع مقاله: نشریه جمهوری اسلامی 19/10/79، مطهری، مرتضی ؛


یکی از مزایای آیة الله بروجردی توجه و علاقه فراوانی بود که به مسئله وحدت اسلامی و حسن تفاهم و تقریب بین مذاهب اسلامیه داشت،این مرد چون به تاریخ اسلام و مذاهب اسلامی آشنا بود،میدانست که سیاست حکام گذشته در تفرقه و دامن زدن آتش اختلاف،چه اندازه تأثیر داشته است،و هم توجه داشت که در عصر حاضر نیز سیاستهای استعماری از این تفرقه حد اکثر استفاده را میکنند و بلکه آن را دامن میزنند، و هم توجه داشت که بعد و دوری شیعه از سایر فرق سبب شده است که آنها شیعه را نشناسند و درباره آنها تصوراتی دور از حقیقت بنمایند.به این جهات بسیار علاقه مند بود که حسن تفاهمی بین شیعه و سنی برقرار شود که از طرفی وحدت اسلامی که منظور بزرگ این دین مقدس است تأمین گردد و از طرف دیگر شیعه و فقه شیعه و معارف شیعه آنطور که هست به جامعه تسنن که اکثریت مسلمانان را تشکیل می دهند معرفی شود.
از حسن تصادف چند سال قبل از زعامت و ریاست معظم له که هنوز ایشان در بروجرد بودند«دار التقریب بین المذاهب الاسلامیه»به همت جمعی از روشنفکران سنی و شیعه تأسیس شد،معظم له در دوره زعامت خود تا حد ممکن با این فکر و با این موسسه کمک و همکاری کرد،برای اولین بار بعد از چندین صد سال بین زعیم روحانی شیعه،و زعیم روحانی سنی شیخ عبد المجید سلیم و بعد از فوت او به فاصله دو سه سال شیخ محمود شلتوت مفتی حاضر مصر و رئیس جامع ازهر، روابط دوستانه برقرار شد و نامه ها مبادله گردید.
قطعا طرز تفکر معظم له و حسن تفاهمی که بین ایشان و شیخ شلتوت بود مؤثر بود در اینکه آن فتوای تاریخی معروف را در مورد به رسمیت شناختن مذهب شیعه بدهد.
معظم له را نباید گفت نسبت به این مسئله علاقه مند بود،بلکه باید گفت عاشق و دلباخته این موضوع بود و مرغ دلش برای این موضوع پر میزد. عجیب اینست که از دو منبع مؤثق شنیدم که در حادثه قلبی اخیر که منجر به فوت ایشان شد،بعد از حمله قلبی اولی که عارض شد و مدتی بیهوش بوده اند و بعد به هوش آمدند قبل از آن که توجهی بحال خود بکنند و در این موضوع حرفی بزنند موضوع تقریب و وحدت اسلامی را طرح میکنند و میگویند من آرزوها در این زمینه داشتم.

اسلام در دنیای خارج
از گام های برجسته ای که در زمان معظم له و بوسیله ایشان برداشته شد اعزام مبلغ و نماینده مذهبی به کشورهای خارجی بود،معرفی اسلام به کشورهای خارجی هراندازه تاکنون صورت گرفته یا بوسیله شرق شناسان اروپائی بوده،و یا بوسیله بعضی از دانشجویان با استعداد مسلمان که تا حدودی موفق شده اند فعالیتهائی در مدت اقامت خود در کشورهای خارجی متمدن بنمایند از قبیل دکتر محمد اقبال پاکستانی در مدتی که در اروپا میزیسته،و یا بوسیله دانشمندان مصری و هندی بوده که بعضی کتابهای جالب درباره اسلام نوشته اند و به زبانهای خارجی ترجمه شده،و یا بوسیله فرقه های منسوب باسلام مانند قادیانی ها بوده که در اروپا یا امریکا فعالیت هائی کرده اند،و شاید فعالیت دسته اخیر از همه بیشتر بوده است،الان نمیدانم که تاکنون از طرف دانشگاه مذهبی«ازهر»نمایندگانی بطور رسمی به کشورهای متمدن فرستاده شده یا نه؟ قدر مسلم اینست که تاکنون از اسلام یک معرفی صحیحی بدنیای خارج نشده و باز قدر مسلم اینست که از طرف جامعه شیعه تا چند سال پیش هیچگونه اقدامی بهیچ شکلی نشده بود.
معظم که علاوه بر جنبه فقاهت مطالعاتی در متن اسلام و معتقدات اسلامی داشت و اسلام را خیلی بی پیرایه و عریان از توهمات عوامانه پذیرفته بود و از طرفی برخلاف اقران و اسلاف خود از تاریخ قرون جدید و اوضاع عصر حاضر تا حدود نسبتا خوبی آگاه بود،معتقد بود که اگر حقایق فطری اسلامی بر افکار حقیقت جو کاوشگر و کم تعصب اروپائی عرضه داشته بشود این دین حنیف را تدریجا خواهند پذیرفت و روی همین جهت نماینده به آلمان و آمریکا اعزام کرد و در کار اعزام نماینده به لندن و بعضی جاهای دیگر بود که اجل فرا رسید.
البته آنچه تاکنون انجام شده آغاز کار است و نسبت به آنچه باید انجام گیرد طرف مقایسه نیست،اگر فعالیت های مذهبی مسیحی ها را در نظر بگیریم که چه اندازه توسعه پیدا کرده و از مرحله خطابه و مقاله گذشته به مرحله عمل و احسان و تبلیغ عملی رسیده و حتی از تعصب و تخریب سایر مذاهب و برگرداندن به مذهب مسیح کاسته شده و جنبه خدمت به بشریت و انسانیت پیدا کرده خواهیم دید که «ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم» ولی اگر نسبت به گذشته خودمان بسنجیم که حتی فکر اینکارها در دماغها راه نداشت،خواهیم دید که چه اقدام برجسته ای بوسیله معظم له صورت گرفته است،فریضه ذمه همه ما شیعیان است که این برنامه را تقویت و تکمیل کنیم و توسعه دهیم.
برگرفته از مقاله«مزایا و خدمات مرحوم آیة الله بروجردی»


کليه حقوق برای پايگاه شهید مطهری محفوظ است