1. از قدیم الایام كه زندگی را تقسیم كرده اند به فردی و اجتماعی، زندگی خانوادگی را نوع خاص از زندگی اجتماعیدانسته اند كه از خود حقوق و وظایف خاصی دارد.

2. در اروپای جدید حقوق خانوادگی همانند حقوق اجتماع مدنی می شود.

3. عواملی كه به قلب زندگی خانوادگی زده است، بعضی صنعتی است و مربوط به تمدن قرن است و بعضی دیگر مربوط است به افكار فلسفی و روانی خطرناك.

4. اسلام در روان شناسی خانوادگی اعجاز كرده است.

5. آیا انسان مدنیّ بالطبع (بالطبیعة) است؟ به چه معنی؟ و نقطه ی مقابل آن چیست؟ نقطه ی مقابل این است كه بگوییم مدنیّ بالعقل و التدبیر است، نظیر شركتهایی كه تأسیس می شود. آقای طباطبایی می گویند مدنیّ بالطبع الثانوی است ولی حقیقت این است كه در انسان از لحاظ طبیعت جنبه ی اجتماعی وجود دارد، زیرا برخی از استعدادهای انسان جز در پرتو زندگی اجتماعی بروز و ظهور نمی كند و نمی شود در انسان به حكم طبیعت عواطف اجتماعی وجود نداشته باشد، وجدان اخلاقی وجود نداشته باشد و همه ی اینها عادت و تربیت باشند. در عین حال چون انسان موجود آزادی آفریده شده است، صحنه ی اجتماع برای او صحنه ی تنازع بقاست و حس استخدام از میان نرفته است، و لهذا صحنه ی اجتماع، هم تنازع طبیعی است و هم تعاون طبیعی نه اینكه تعاون در اثر نجات از تنازع است و یگانه وسیله ای است كه افراد در اثر اتحاد و تعاون از گزند دیگران اتخاذ می كنند.

6. آنچه در زندگی اجتماعی لازم است یكی عدالت اجتماعی است و دیگر عواطف اجتماعی. سخن در این است كه آیا ایندو در فطرت و سرشت بشر نهاده شده یا نه؟ قرآن كه هم امر به عدالت می كند و هم به عاطفه، می گوید همه ی اینها جزء سرشت بشر و جزء انسانیت است.

7. فروید حتی علایق خانوادگی را جنسی می داند نه طبیعی به معنی اینكه اخلاقی باشد8. چرا ازدواج و نكاح مقدس است و فقها می گویند: فیه شائبة العبادة؟ 9. رجوع شود به یادداشت درباره ی حقوق زن راجع به اینكه حقوق طبیعی و حقوق قراردادی چه تفاوتی دارد، و دیگر اینكه اگر حقوق طبیعی باشد باید از آن پیروی كنیم و. . .

10. تساوی حقوق قادر به ایجاد وحدت نیست، بلكه رعایت قانون فطرت قادر است. اسلام خانواده را به شكل كانون محبت و یگانگی حفظ می كند نه به شكل كانون عدالت و حفظ حقوق.

11. مسئله ی احتیاج به محبت، محب بودن و محبوب بودن 12. مقدس بودن ازدواج از سه جهت (ورقه ی خانواده) :

الف. خروج از خودپرستی و [ورود به ] مدرسه ی خیرخواهی كه اساس اخلاق است. افراد پیرمرد هشتادساله ی ریاضت كشیده كه خالی از نوعی خامی و نپختگی نبوده اند (آخوند كاشی، طالقانی) اخلاق بچه گانه داشته اند چون آن مكتب را طی نكرده بودند. چرا؟ چون غریزه اشباع نشده، بعلاوه اتحاد صمیمی با روحی دیگر پیدا نكرده است. اینها ملكات را تعدیل می كند. یك پاپ نمی تواند انسان كاملی بشود.

ب. مانع عوارض روانی و اجتماعی نامطلوب است. به عبارت دیگر، مانع وقوع در معصیت است. هر حصاری برای معصیت خوب است و البته ازدواج حصار روحی است، روح را عالی می كند. مذمت عزوبت.

ج. مدرسه و مكتب مقدس منحصر به نسل آینده 13. الكادّ لعیاله كالمجاهد فی سبیل اللّه.

جهاد المرأة حسن التّبعّل- داستان زنی كه به نمایندگی زنان دیگر آمد حضور رسول اكرم.

14. ازدواج تشكیل یك كانون مقدس است، نه یك شركت ساده.

15. رمز اینكه خدمت به خانه عبادت است و جهاد است درچیست؟ نه تنها ازدواج مقدس است، كانون خانوادگی مقدس است. جنبه ی اخلاقی، جنبه ی منع و مانعیت از معصیت و بیماری روانی، جنبه ی خدمت به نوع.

16. توجه به اینكه یك وظیفه ی اجتماعی صورت می گیرد.

17. توالد و تناسل از جنبه ی طبیعی ادامه ی وجود است. مسئله ی ارث و آیه ی مربوط.

تلقین بدبینی به فرزند داشتن از طرف اروپاییها خصوصاً نسبت به زنان 18. از نظر اروپاییان زناشویی حق است و فردی است و از نظر اسلام تكلیف است و اجتماعی است و در قوانین باید منظور شود.

19. عمده این است كه بدانیم آیا خلقت، محیط خانواده را برای پرورش روح و تن فرزند آفریده است یا نه.

20. ابوالعلاء و تناسل، خیام و بدبینی ویل دورانت و توجیهی كه برای حس تنفر از فرزند- كه به وجود آمده است- [ذكر می كند] و حتی فلسفه هایی كه در این زمینه پیدا شده است.

21. مشاهده ی اثر لذت بخش است.

22. كانون خانوادگی مقدس است و خدمت به این كانون در ردیف خدمت به معبد است.

23. از نظر ما كه ازدواج را از سه جنبه مقدس می دانیم، تشكیل كانون خانوادگی لازم است از جنبه ی اصلاح اخلاق و از جنبه ی جلوگیری از عوارض روانی و اجتماعی نامطلوب و از نظر تأثیر عمیقی كه در تربیت و اصلاح نسل آینده دارد.

و چون تشكیل كانون خانوادگی اساسش باید بر صمیمیت و یگانگی باشد باید محبت و علاقه ی طرفین برای یكدیگر ذخیره بشود، یعنی اجتماع بزرگ مركز كامیابیهای جنسی نباشد و حریم میان مردان و زنان بیگانه برقرار باشد.

24. به دنبال خروج خانواده از اینكه كانون پرورش نسل آیندهباشد و [اینكه ] این وظیفه را به دولت منتقل كرده اند و زندگی خانوادگی را صرفاً شركت در منافع دانسته اند، بحث دیگری پیش آمده است و آن محروم كردن بعضی افراد از تناسل و اختصاص دادن تناسل به افراد معدودی [است ] كه دارای ژن ممتاز می باشند.

25. آنچه در صفحات اول زن در اسلام گفتیم كه تفاوت زن و مرد تناسب است و زن و مرد برای هم آفریده شده اند كه یك واحد را به وجود آورند، در حقیقت این معنی را می رساند كه زندگی خانوادگی طبیعی و هدف طبیعت است.

26. چهار مرحله ای كه ادعا كرده اند دروغ است. مردان هراندازه كه كاملتر شده اند بیشتر تحت تأثیر زن قرار گرفته اند.

27. ظلم به زن از نوع ظلم به نفس بوده است. خوشبختی مرد و زن در وجود یكدیگر است، مانند خوشبختی پدر و فرزند است.

28. تفاوتهایی كه منشأ تفاوت در قانون می شود و تفاوتهایی كه نمی شود. سفهاء و كودكان و مسئله ی افتاء. نظر ارسطو درباره ی برده ها و همچنین نظر بوعلی.