آنچه تاكنون بحث كردیم درباره ی تبعیضها و تفاوتها بود. همچنانكه قبلا گفتیم ایرادات و اشكالهای مربوط به «عدل الهی» در چند قسمت است: تبعیضها، فناها و نیستیها، نقصها و كمبودها، آفتها.

قبلاً وعده دادیم كه از این چهار نوع ایراد، قسمت اول را تحت عنوان «تبعیضها» مورد بحث قرار دهیم و سه قسمت دیگر را تحت عنوان «شرور» . اكنون كه از بحث درباره ی تبعیضها فارغ شدیم وارد بحث شرور می شویم.

پاسخی كه حكما به مسأله ی شرور داده اند شامل سه قسمت است:

الف. ماهیّت شرور چیست؟ آیا بدیها و شرور، اموری وجودی و واقعی هستند یا اموری عدمی و نسبی؟ ب. خواه شرور، وجودی باشند و خواه عدمی، آیا خیرات و شرور، تفكیك پذیرند و یا تفكیك ناپذیر؟ و بر فرض دوم كه تفكیك ناپذیرند آیا مجموع جهان با همه نیكیها و بدیها خیر است یا شر؟ یعنی آیا خیرات بر شرور فزونی دارند و یا شرور جهان بر خیرات آن فزونی دارند؟ و یا هیچ كدام بر دیگری فزونی ندارد بلكه متساویند؟ ج. خواه شرور، وجودی باشند و خواه عدمی، و نیز خواه از خیرات، تفكیك پذیر باشند و خواه تفكیك ناپذیر، آیا آنچه شرّ است واقعاً شرّ است و جنبه ی خیریّت در آننیست، یعنی لااقل پایه و مقدمه ی یك یا چند خیر نیست؟ یا اینكه در درون هر شرّی خیر و بلكه خیراتی مستتر است، هر شرّی مولّد یك یا چند خیر است؟ در قسمت اول، پاسخ «ثنویّه» كه برای هستی، دو نوع مبدأ قائل شده اند داده می شود؛ و با افزودن قسمت دوم، ایراد ماتریالیستها كه شرور را اشكالی بر حكمت الهی دانسته اند، و هم ایراد كسانی كه با اشكال شرور، عدل الهی را مورد خرده گیری قرار داده اند جواب داده می شود. قسمت سوم بحث، نظام زیبا و بدیع جهان هستی را جلوه گر می سازد و می توان آن را پاسخی مستقل، ولی اقناعی، یا مكمّلی مفید برای پاسخ اول دانست.