در مسائل فردی و شخصی و آنچه مربوط به شخص خودش بود نرم و ملایم و با گذشت بود، گذشتهای بزرگ و تاریخی اش یكی از علل پیشرفتش بود، امّا در مسائل اصولی و عمومی، آنجا كه حریم قانون بود، سختی و صلابت نشان می داد و دیگر جای گذشت نمی دانست. پس از فتح مكّه و پیروزی بر قریش، تمام بدیهایی كه قریش در طول بیست سال نسبت به خود او مرتكب شده بود نادیده گرفت و همه را یكجا بخشید، توبه ی قاتل عموی محبوبش حمزه را پذیرفت، امّا در همان فتح مكّه، زنی از بنی مخزوم مرتكب سرقت شده بود و جرمش محرز گردید، خاندان آن زن كه از اشراف قریش بودند و اجرای حدّ سرقت را توهینی به خود تلقّی می كردند سخت به تكاپو افتادند كه رسول خدا از اجرای حد صرف نظر كند، بعضی از محترمین صحابه را به شفاعت برانگیختند، ولی رنگ رسول خدا از خشم برافروخته شد و گفت: چه جای شفاعت است؟ ! مگر قانون خدا را می توان به خاطر افراد تعطیل كرد؟ هنگام عصر آن روز در میان جمع سخنرانی كرد و گفت:

«اقوام و ملل پیشین از آن جهت سقوط كردند و منقرض شدند كه در اجرای قانون خدا تبعیض می كردند، هرگاه یكی از اقویا و زبردستان مرتكب جرم می شد معاف می شد و اگر ضعیف و زیردستی مرتكب می شد مجازات می گشت. سوگند به خدایی كه جانم در دست اوست، در اجرای «عدل» درباره ی هیچ كس سستی نمی كنم هر چند از نزدیكترین خویشاوندان خودم باشد. » [1]

---