از همین جا می توان به تفاوت پیامبران و نوابغ پی برد. نوابغ افرادی هستند كه
نیروی فكر و تعقّل و حسابگری قوی دارند، یعنی از راه حواسّ خود با اشیاء تماس
می گیرند و با نیروی حسابگر عقل خود بر روی فراورده های ذهنی خود كار می كنند و
به نتیجه می رسند و احیانا خطا می كنند. پیامبران الهی علاوه بر برخورداری از نیروی
خرد و اندیشه و حسابگریهای ذهنی، به نیروی دیگری به نام وحی مجهّزند و نوابغ از
این نیرو بی بهره اند و به همین جهت به هیچ وجه نتوان پیامبران را با نوابغ مقایسه
كرد، زیرا مقایسه هنگامی صحیح است كه كار هر دو گروه از یك نوع و از یك سنخ
باشد، امّا از آنجا كه از دو نوع و دو سنخ است مقایسه غلط است. مثلا صحیح است
كه قوّه ی بینایی و یا قوّه ی شنوایی و یا قوّه ی فكر دو نفر را با هم مقایسه كنیم، امّا صحیح
نیست كه قوّه ی بینایی یك نفر را با قوّه ی شنوایی یك نفر دیگر مقایسه كنیم و بگوییم
كدامیك قوی تر است. نبوغ نوابغ مربوط است به نیروی تفكّر و اندیشه ی بشری، و
فوق العادگی پیامبران مربوط است به نیروی دیگری به نام وحی و اتّصال به مبدأ
هستی، و لهذا قیاس گرفتن آنها با یكدیگر غلط است.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج2، ص: 163