پیامبران به حكم اینكه تكیه گاه خدایی دارند و هرگز از یاد نمی برند كه «رسالتی» از طرف خداوند بر عهده ی آنها گذاشته شده است و كار «او» را انجام می دهند، در كار خود نهایت «خلوص» را دارند، یعنی هیچ منظوری و هیچ هدفی جز هدایت بشر كه خواسته ی خداوند است ندارند، از مردم «اجر» برای انجام رسالت خود نمی خواهند.

قرآن كریم در سوره ی الشعراء به طور خلاصه گفتار بسیاری از پیامبران را در مواجهه با قومشان نقل كرده است و البتّه هر پیغمبری به مناسبت مشكل و مشكلاتی كه در راه خویش می دیده است یك نوع پیام برای قوم خود داشته است، ولی یكی از مطالبی كه در پیام همه ی پیامبران تكرار شده است این است كه: «من اجر و مزدی از شما نمی خواهم» . لهذا خلوص و بی نظری، یكی از مشخّصات پیامبری است و به همین جهت پیام پیامبران همواره با یك «قاطعیّت» بی نظیر همراه است.

پیامبران به حكم اینكه خود را «مبعوث» احساس می كنند و در رسالت خویش و ضرورت آن و ثمربخشی آن كوچكترین تردیدی ندارند، با چنان «قاطعیّتی» پیام خویش را تبلیغ می كنند و از آن دفاع می كنند كه مانندی برای آن نتوان یافت.

موسی به عمران به اتّفاق برادرش هارون در حالی كه جامه هایی پشمینه بر تن و 2 عصاهای چوبین در دست داشتند و همه ی تجهیزات ظاهریشان منحصر به این بود، بر فرعون وارد شدند و او را دعوت كردند و با كمال قاطعیّت ابراز داشتند: اگر دعوت ما را نپذیری زوال حكومت تو قطعی است و اگر دعوت ما را بپذیری و به راهی كه ما می خواهیم وارد شوی ما عزّت تو را تضمین می كنیم. فرعون با تعجّب فراوان گفت:

اینها را ببینید كه از تضمین عزّت من در صورت پیروی آنها وگرنه زوال حكومت من سخن می گویند! [1] پیغمبر اكرم (ص) در سالهای اوّل بعثت كه عدّه ی مسلمانان شاید از شمار انگشتان دو دست تجاوز نمی كرد، در جلسه ای كه تاریخ آن را به نام جلسه ی «یوم الانذار» ضبط كرده است، بزرگان بنی هاشم را گرد آورد و رسالت خویش را به آنان ابلاغ فرمود و با صراحت و قاطعیّت اعلام كرد كه دین من جهانگیر خواهد شد و سعادت شما در پیروی و قبول دعوت من است. این سخن آنچنان سنگین و باور نكردنی آمد كه جمعیّت با تعجّب به یكدیگر نگاه كردند و جوابی نداده متفرّق شدند.

هنگامی كه ابو طالب عموی پیغمبر اكرم پیام قریش را- مبنی بر اینكه حاضریم او را به پادشاهی برگزینیم، زیباترین دختران خود را به زنی به او بدهیم، او را ثروتمندترین فرد خود گردانیم به شرط اینكه از سخنان خود دست بردارد- به آن حضرت ابلاغ كرد، در جواب فرمود: «به خدا قسم اگر خورشید را در یك كفم و ماه را در كف دیگرم قرار دهند، هرگز از دعوت خود دست بر نمی دارم» .

آری، همان طور كه عصمت از گناه و عصمت از اشتباه در رهبری انسانها، از لوازم مجهّز بودن به نیروی وحی و اتّصال به خداست، خلوص و همچنین قاطعیّت نیز از لوازم پیامبری است.

---