این برهان وجودی در میان حكمای بعدی اروپا همین طور دنبال شده است.

از آن جمله یك حرفی اسپینوزا حكیم معروف آلمانی یهودی الاصل گفته است ولی چون در آن، حرف خیلی تازه ای نیست، دیگر من معطل آن نمی شوم. لایب نیتس یكی از حكمای معروف اروپا (كه او هم آلمانی است) همین برهان را باز به شكل دیگری قبول و تقریر كرده است، ولی كانت آلمانی آمده و این برهان را رد كرده است. این امر نشان می دهد كه این برهان، برهانی نبوده و رد او هم رد بجایی است و ما بجای اینكه حرف اسپینوزا و لایب نیتس را بخوانیم و خودمان را معطل كنیم، فقط حرف كانت در رد نظریه ی آنها را برایتان نقل می كنیم. كانت گفته است:

«چون در براهین حكما بر اثبات وجود باری نظر دقیق می كنیم، می بینیم همه منتهی به سه برهان اصلی می شود: یكی «برهان وجودی» كه آنسلم آورده و دكارت و هم مشربان او یعنی اكثر حكمای جزمی و اصحاب عقل همان را به عبارات مختلف پذیرفته اند و به طور خلاصه این است كه ما تصور كمال و ذات كامل را داریم، و ذاتی كه وجود نداشته باشد كامل نیست. (چون ما تصور كامل را داریم و اگر وجود نداشته باشد كامل نیست، پس این تصور داشتن ملازم وجود داشتن است) [1]. ذات كامل حقیقی ترین ذوات است، پس چگونه ممكن است وجود نداشته باشد؟ و لزوم وجود برای ذات كامل مانند لزوم درّه است برای كوه یا لزوم وجود زاویه است برای مثلث. ولی عجب است كه این استدلالیان توجه نمی كنند كه وجوب كمال برای ذات كامل، پس از آن است كه ذات كامل را متحقق بدانیم. (می گوید شما كه می گویید ذات كامل، آن كه تا حالا فقط تصور كمال است. اول ثابت بكن كه او وجود دارد، تا كمالش هم ثابت بشود، هنوز بحث در اصل وجود آن است) (2) . آری، كوه اگر موجود باشد، درّه لازم است اما اگر كوه نباشد، درّه هم نخواهد بود، و نیز ضرورت وجود زاویه برای مثلث سبب ضرورت وجود مثلث نمی شود (اگر مثلث باشد، زاویه دارد اما آیا چون مثلث زاویه می خواهد، حتما باید مثلثی وجود داشته باشد؟ نه) (3) . به عبارت دیگر تصور درّه را برای كوه واجب می دانیم (اما به شرط اینكه كوهی باشد) (4) اما وجود كوه از كجا واجب شد؟ پس همچنین تصدیق می كنیم كه تصور وجود برای تصور ذات كامل، واجب است اما تحقق وجود ذات كامل از كجا واجب است؟ (اگر ذات كاملی باشد، ما برایش تصور وجود می كنیم اما از كجا كه وجود داشته باشد؟ ) (5) . این حكم در مقام تمثیل مانند آن است كه كسی بگوید من تصور صد پاره زر مسكوك دارم، پس صد پاره زر مسكوك در بغل دارم. (ریشه ی همه ی اینها این شد كه ما چون تصور ذات كامل را داریم، پس او وجود دارد. می گوید عجب حرفی است! این دلیل نمی شود كه چون ما تصور می كنیم، او وجود دارد) (6) .

البته ممكن است شما صد پاره زر مسكوك داشته باشی اما بسیار فرق باشد از اندیشه تا وصول، همچنین وجود ذات كامل را منكر نیستیم اما تصورش مستلزم وجودش نیست. » [2] می گوید من وجود ذات كامل را منكر نیستم اما اینكه شما او را تصور می كنید و بعد وجودش را اثبات می كنید، این حرف حرف درستی نیست. این را هم عرض كنم كه این برهان وجودی كه این آقایان آورده اند، خیلی حرف بی پایه ای است.

---