جهت دوم در باب تفاوتها ساده تر است و آن این است كه همان طور كه درباره ی نیستیها گفتیم در نظام كلی و جملی عالم آن نیستیها ضرورت دارد، این تفاوتها هم از نظر جملی و كلی عالم ضرورت دارد. ما در این تفاوتها یكی را می گوییم خوب و یكی را بد، و می گوییم آن خوبش كه هست، این بدش چرا هست؟ نمی دانیم كه اگر این بد نبود، آن خوب هم نبود. مثال می زنند به یك تابلوی نقاشی. در تابلوی نقاشی، روشنایی و تاریكی توأما وجود دارد، این تفاوت میان قسمتها هست كه یك قسمت روشن است یك قسمت تاریك، ولی این تابلو، تابلو بودن خودش را و زیبایی و كمال خودش را به همین دارد كه روشنیها و تاریكیها به یكدیگر آمیخته است. اگر به جای تاریكیها هم روشنی بود، آیا آن وقت تابلو وجود داشت؟ آیا آن وقت زیبایی وجود داشت؟ آیا اگر در دنیا محرومیت نبود، موفقیت وجود داشت؟ آیا اگر در دنیا زشتی نبود، زیبایی وجود داشت؟ آن را كه الآن ما می گوییم زیبایی، در مقابل آن مات و مبهوت می مانیم و آن را درك و توصیف می كنیم، برای این است كه همه جای دنیا آن طور نیست. اگر همه جای دنیا یك جور و یك شكل بود، تمام مردهای دنیا نظیر همان زیباترین مرد دنیا می بودند (همه یوسف می بودند) و تمام زنهای دنیا كلئوپاترا می بودند، دیگر نه یوسفی وجود داشت و نه كلئوپاترایی، اصلا زیبا وجود نداشت. پس آن كه ما آن را زیبا می نامیم، زیبایی خودش را مدیون همین زشتی زشت است، اگر این نبود، آن هم نبود. در تمام خوبیها این طور است. آن عادلها و عدالتخواهان درجه اول دنیا كه اینهمه جلوه و جلال دارند، برای این است كه در كنار آنها دیگران این را ندارند. اگر همه ی افراد بشر خصیصه ی علی بن أبی طالب را می داشتند، دیگر علی بن أبی طالبی هم در دنیا وجود نداشت.

پس گذشته از اینكه نفس تفاوتها ذاتی اشیاء است (یعنی اگر بناست كثرتی به وجود بیاید، ناچار باید اشیاء، متفاوت باشند و این اشیاء متفاوت هم تفاوت را از ذات خودشان دارند) ، در نظام كلی و جملی عالم، برای همان چیزی كه شما خیر می نامید، این تفاوت لازم است، مثل این است كه ما می گوییم كوه چقدر شكوه دارد! حالا اگر دره و پستی نبود، كوهی در دنیا وجود داشت؟ این هم راجع به تفاوتها كه برای آنها خیلی مثال می توان ذكر كرد.