ولی ما می خواهیم ببینیم آیا قرائنی كه در خود آیه هست نیز همین را كه تاریخ تأیید می كند، تأیید می نماید یا نه؟ آیه این است: اَلْیَوْمَ یَئِسَ اَلَّذِینَ كَفَرُوا مِنْ دِینِكُمْ امروز (یا بگوییم آن روز) كافران از دین شما مأیوس شدند. این را ما ضمیمه می كنیم به یك سلسله آیات دیگری در قرآن كه مسلمین را تحذیر می كند، می ترساند و می گوید كافران دائما نقشه می كشند و دوست دارند كه شما را از دینتان برگردانند و علیه دینتان اقدامات می كنند. هم راجع به اهل كتاب دارد و هم راجع به غیر اهل كتاب: وَدَّ كَثِیرٌ مِنْ أَهْلِ اَلْكِتابِ لَوْ یَرُدُّونَكُمْ مِنْ بَعْدِ إِیمانِكُمْ كُفّاراً حَسَداً مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ [1]. پس، از یك طرف ما می بینیم كه [خداوند] در آیاتی از قرآن گوشزد می كند كه كفار طمع بسته اند به از بین بردن دین شما، و از طرف دیگر می بینیم در آن آیه می گوید ولی امروز دیگر مأیوس شدند، از امروز دیگر فعالیت كافران علیه دین شما به پایان رسید «فلا تخشوهم» دیگر از ناحیه ی آنها بیمی نداشته باشید «و اخْشَوْنِ» از من بترسید. بعد از این از اینكه دینتان از بین برود یا ضعیف شود و هر چه كه بر سرتان بیاید، باید از من بترسید. «از من بترسید» یعنی چه؟ مگر خدا دشمن دین خودش است؟ نه، این آیه همان مطلبی را می گوید كه در آیات زیادی از قرآن به صورت یك اصل اساسی هست راجع به نعمتهایی كه خداوند بر بنده اش تمام می كند. می فرماید: إِنَّ اَللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتّی یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ» [2] یا: «ذلِكَ بِأَنَّ اَللّهَ لَمْ یَكُ مُغَیِّراً نِعْمَةً أَنْعَمَها عَلی قَوْمٍ حَتّی یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ» [3]. مضمون این است: خداوند هر نعمتی را كه بر قومی ارزانی بدارد، آن نعمت را از آنها نمی گیرد مگر وقتی كه آن مردم خودشان را از قابلیت بیندازند، یعنی مگر اینكه آن مردم خودشان به دست خودشان بخواهند آن نعمت را زایل كنند. این مطلب اساسا یك اصل اساسی در قرآن مجید است.

---