بحث خود را از قیاس استثنائی شروع می كنیم. مقدمه ی اول قیاس استثنائی همواره یك قضیه ی شرطیه است، خواه متصله و خواه منفصله، و مقدمه ی دوم یك استثناء است. استثناء به طور كلی به چهار نحو ممكن است صورت گیرد، زیرا ممكن است مقدم استثناء شود و ممكن است تالی استثناء شود، و در هر صورت یا این است كه به صورت مثبت استثناء می شود و یا به صورت منفی. مجموعاً چهار صورت می شود:

1. وضع (اثبات) مقدم. 2. رفع (نفی) مقدم. 3. وضع تالی. 4. رفع تالی [1].

---