ولی در همان زمان مكتب دیگری تأسیس شد كه «سپتی سیسم» یا «مكتب شكاكان» خوانده می شود. پیروان این مكتب به عقیده ی خود راه وسطی را پیش گرفتند، نه پیرو سوفسطائیان شدند كه گفتند واقعیتی در ماوراء ذهن انسان اصلاً وجود ندارد و نه فلسفه ی جزمی را كه مدعی بود به ادراك اشیاء آنطور كه در واقع و نفس الامر هستند می توان نائل شد پسندیدند.

پیروان این مكتب گفتند ادراكات انسان از امور جهان بستگی كامل دارد با وضع خاص ذهن شخص ادراك كننده، و آنچه هر كس از امور جهان می فهمد آنچنان است كه ذهن وی اقتضا كرده نه آنچنانكه آن شئ در واقع و نفس الامر هست، ممكن است اشیاء در واقع چگونگی خاصی داشته باشند و ما به حسب اقتضای خاص ذهن خود آنها را با كیفیت دیگری ادراك كنیم.

پیرهون مؤسس این مكتب ده دلیل كه از آن جمله است «تأثیر دخالت شرایط زمانی و مكانی و كیفیت ساختمان قوای ادراكی شخص ادراك كننده» اقامه كرد بر نفی ارزش یقینی ادراكات، و ثابت نمود كه ادراكات ما نسبت به اشیاء بستگی دارد به یك سلسله عوامل خارجی و یك سلسله عوامل داخلی و با تغییر آن عوامل تغییر می كند، پس ما نباید بگوییم اشیاء را آن گونه كه در واقع و نفس الامر هستند درك می كنیم بلكه باید بگوییم آنها را آن گونه كه وضع ساختمان قوای ادراكی ما در تحت تأثیر شرایط مخصوص اقتضا می كند ادراك می كنیم، اما حقیقت چیست نمی دانیم.

این جماعت گفتند راه صحیح برای انسان در جمیع مسائل خود داری از رأی جزمی است، جمیع مسائل علمی و فلسفی حتی ریاضیات را به عنوان احتمال و یا تردید باید تلقی نمود. فلسفه ی شكاكان در مقابل فلسفه ی جزمی از اینجا پایه گذاری شد. از این روی فلاسفه كه به واقعیت جهان معلومات معتقد بودند (در مقابل سوفسطائیان كه جزء فلاسفه به شمار نمی روند) از دوره های قدیم به دو دسته ی متمایز تقسیم شدند:

(1). «جزمیّون» یا «یقینیّون» كه تحصیل علم مطابق با واقع را ممكن می دانند یعنی ذهن انسان را دارای خاصیتی می دانند كه می تواند اشیاء را آنطور كه هستند درك كند و به یك سلسله قواعد منطقی قائل اند كه رعایت كامل آن قواعد، ذهن را از خطا حفظ می كند.

(2). «شكّاكان» كه خاصیت مزبور را نفی می كنند و در حقیقت بودن معلومات بشری تردید می كنند.

ولی جزمیون بعدها شبهات شكاكان را نیز یك نوع سفسطه تلقی كردند، آنها را هم جزء سوفسطائیان به شمار آوردند و بین «سوفسطائی» و «شكاك» امتیازی قائل نشدند و یكباره «فیلسوف» به كسی گفتند كه:

اولاً عالم را هیچ در هیچ نداند.

ثانیاً پی بردن به حقایق جهان را میسر و ممكن بداند.