نیازمندی به ساختن سخن و وضع لفظ دلالت كننده از چیزهایی است كه انسان (و غالب جانوران صدادار تا آنجا كه می دانیم) در اولین مرحله ی اجتماع پی به آن می برند زیرا هر اجتماع كوچك یا بزرگ، احتیاج افراد خود را به فهمیدن مقاصد و منویات همدیگر تثبیت می كند.

و البته این ساخته ی اجتماعی نیز مانند سایر ساخته های پر شاخ و برگ اجتماعی نخستین بار به طور خیلی ساده از یك فطرت بسیار ساده و بی آلایش سرچشمه گرفته است و چنانكه میان نوزادان حیوانات و مادرهای آنها در نخستین تفهیم و تفهم و همچنین در فهمانیدن و فهمیدن نوزادان انسانی مشاهده می نماییم این كار از «محسوسات» شروع می شود چنانكه مرغ به جهت فهمانیدن جوجه برابر چشم او نوك منقار به دانه زده و برداشته و می خورد و جوجه نیز همان كار را كرده و رفع حاجت (گرسنگی) خود را حس می كند و اگر چنانچه جوجه غافل بوده باشد مرغ صدایی كرده و این كار را انجام می دهد و جوجه نیز به موجب غریزه ی بحث از علل حوادث كه غریزه ی حیوانی است متوجه جهت صدا شده و كار مادر را دیده و خود نیز با تقلید همان كار را انجام می دهد و نظایر این كار در انسان و سایر حیوانات زیاد می باشد؛ و چنانكه می بینیم در این مرحله دلالت صدا به معنی مقصود، دلالت عقلی بوده و بالملازمه است و خود معنی مقصود (با وجود خارجی) به مخاطب نشان داده

می شود- و همه ی صداها در افاده ی این غرض یكسان بوده و تمیزی لازم نیست- ولی پس از چند بار تكرار، ذهن مخاطب میان مقصود و صدا یك نحو ملازمه (نظیر تداعی معانی) معتقد شده با شنیدن صدا از دور به سوی مادر به قصد دانه می شتابد.

و از طرف دیگر اختلاف احساسات درونی مانند مهر و كینه و دوستی و دشمنی و انفعال و شفقت و تملق و شهوت جنسی و غیر آنها در شكل صدا اختلافاتی غیر قابل انكار به وجود می آورد و به این وسیله صداها تنوع پیدا كرده و كم و بیش تمیز و تعدد می پذیرند و در این مرحله مستمع یك گام فراتر گذاشته و با صداهای مختلف به مقاصد نسبتاً گوناگونی استدلال كرده و به چیزهایی غایب از حواس پی می برد ولی باز چنانكه روشن است دلالت صدا بر مقصود، عقلی و طبیعی است و در این حال ذهن مستمع و خاصه انسان به رابطه ی میان حادثه و صدای ویژه ی وی كم و بیش آشنا می گردد و كم كم حوادث را با صداهای ملازم وجود آنها حكایت می نماید و در نتیجه حروف تهجّی از همدیگر تمیز پیدا كرده و كلمات مركبه پیدا می شود چنانكه می بینیم مقدار زیاد و معتنابهی از كلمات در لغتهای گوناگون حكایت اصواتی است كه در حوادث صدادار، مقارن حادثه پیدا می شوند و در این باب استعمال اشاره با دست و سر و چشم و سایر اعضا، زیاد مؤثر هستند و مقارن این احوال، دیگر انسان به مجرد شنیدن كلمه، بی توقف به یاد حادثه می افتد و دلالت عقلی و طبعی جای خود را به دلالت لفظی می دهد و انسان با پیدا كردن شعور به این خاصه، كار تكلّم را یكسره می نماید، تا كار به جایی می رسد كه انسان هنگام سخن گفتن یا سخن شنیدن از الفاظ غفلت كرده و تنها متوجه معنی می شود چنانكه گویی معنی را می گوید یا می شنود یعنی معنی به حسب عقیده ی وی خود لفظ گردیده و از اینجاست كه زشتی و زیبایی، محبوبیت و منفوریت معنی در لفظ تأثیر كرده و گاهی می شود كه صفتی از معنایی به لفظی و از لفظ به معنای دیگر و همچنین. . . سرایت می كند.

اینجاست كه كار اعتبار تمام شده و به حسب اعتبار، لفظ عین معنی می شود.

آنگاه اختلاف محیطهایی كه افراد انسان به واسطه ی مهاجرت و انشعابات قومی به وجود آورده اند از یك طرف و وضع الفاظ تازه به واسطه مواجهه با احتیاجات تازه به واسطه ی تكامل زندگی اجتماعی از طرف دیگر و انتخاب اخف و اسهل از طرف دیگر موجب اشتقاق لغتهای متنوّعه از یك لغت اصلی و بروز و ظهور تهجّیهای گوناگون در محیطهای مختلف شده و تكلّمات كامله صورت می پذیرد.

در همه ی كلمات، لفظ نماینده ی معنی گردیده و بلكه در ظرف اعتبار و محیط تفهیم و تفهم، خود معنی می گردد.