حركات كه معلولات واقعی وجود آنهاست شرط است؛ و از همین جا می توان
فهمید كه بنا بر اصل حركت و تكامل ذاتی اشیاء و اینكه وجود هر موجودی از
موجودات طبیعت یك وجود سیّال و متغیر و متحركی است و هویت این
موجودات را «حركت» تشكیل می دهد و بنا بر نظریه ی فوق كه «حركت»
حادثه ای است كه علاوه بر شرایط و معدّات و مجاری و مراحل، به «محرك» و
«فاعل مباشر» نیازمند است؛ وجود یك محرك دائم و باقی و مباشر را باید
تصدیق و اذعان نمود (تفصیل این مطلب در مقاله ی 10 كه مستقیماً از حركت و
زمان بحث می شود خواهد آمد) .
اشكال: نظریه ی فیزیكی نیوتن كه با تجربه های غیر قابل انكاری تأیید شده و می گوید
«هر جسمی همیشه. . . » مناقض استدلالات عقلانی فوق است و بدیهی است
كه هرگاه یك قاعده ی عقلانی مناقض تجربیات دقیق در آید اعتباری ندارد.
پاسخ: پاسخ این اشكال را در پاورقی بعدی توضیح خواهیم داد.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج6، ص: 591