[موجود ناقص عبارت است از موجودی که فاقد کمالی است و امکان رسیدن به
آن را دارد ولی در رسیدن به آن کمال نیازمند به علل خارجی است. ]
. . .
[1] بنابراین ممکن است کسی بیاید و به شکل دیگری موجودات را دسته بندی کند، همان طور که گاهی خودمان تقسیم می کنیم، مثلاً بگوید که جماد ناقصتر است
از نبات، نبات ناقصتر است از حیوان، حیوان ناقصتر است از انسان، و متقابلاً انسان
کاملتر است از حیوان. اما وقتی ما می گوییم جماد از نبات ناقصتر است مقصود این
نیست که یک کمالی، هم برای جماد و هم برای نبات ممکن است، و آنچه که برای
هردو ممکن بوده، نبات آن را واجد است و جماد فاقد است؛ نه، جماد به حسب
طبیعت و امکان استعدادی خودش، اگر در همان شرایطی که نبات قرار گرفته هم
قرار بگیرد امکان آن کمال برای او نیست. پس ناقصی که در اینجا می گوییم، با این
مجموعه آثار شهید مطهری . ج8، ص: 240
اصطلاح خاص و معنی خاص منظور است.
[1] . [حدود ده دقیقه از اول درس که در باره موجود ناقص بحث شده، ضبط نشده است. ]