بسم اللّه الرحمن الرحیم.
«والثانی: إن السواد لمّا ثبت أن له فی حالة اشتداده او تضعّفه هویة واحدة. . .
[1]» .
گفتیم كه مرحوم آخوند در «تنبیهٌ و توضیحٌ» سه مطلب اساسی را بیان می كنند كه هر
سه از بحث گذشته درباره ی حقیقت اشتداد استنتاج می شود. اولین مطلب اصالت
وجود است كه در جلسه ی گذشته آن را بیان كردیم. خلاصه ی آن مطلب این است كه
اشتداد و به تعبیر دیگر تكامل جز با اصالت وجود توجیه پذیر نیست و بنا بر اصالت
ماهیت، اشتداد و تكامل معنا ندارد و چون اشتداد و تكامل وجود دارد این دلیلی بر
اصالت وجود و اعتباریت ماهیت است. در اینجا مرحوم آخوند نمی گویند كه بنا بر
اصالت ماهیت، حركت مطلقاً توجیه پذیر نیست؛ فعلاً به این جهت كاری ندارند.
[1] .
اسفار، ج 3، مرحله ی 7، فصل 24، ص 84.