سهم متكلمین در این مسأله مانند بسیاری از مسائل دیگر فلسفه ی اسلامی از جنبه ی
منفی است، یعنی از جنبه ی ناخن زدن و تخریب است. متكلمین همواره كوشش
داشته اند نظرات فلاسفه را بكوبند و در آنها تشكیك نمایند و نظرات دیگری در مقابل
نظر آنها ابراز دارند؛ بالطبع زمینه را برای برخورد عقاید و آراء فراهم می كرده اند و در
خلال همین اصطكاكها و تصادمها بوده كه برقی جهیده و افكار نوی پا به عرصه
گذاشته است. فلسفه ی اسلامی قسمتی از پیشرفت و توسعه ی خود را مدیون تشكیكات
متكلمین است.
اشكالات متكلمین در باب وجود ذهنی كه بعداً ذكر خواهد شد مسأله ی وجود ذهنی
را پروراند و مشخص كرد و به شكل مسأله ای مستدل و مبرهن و پر شاخ و برگ
درآورد. این مطلب از خلال مطالب آتیه روشن تر خواهد شد.