در
کتابخانه
بازدید : 327729تاریخ درج : 1391/03/21
Skip Navigation Links.
شناسه کتاب
Expand دیباچه دیباچه
مقدمه
Expand معنی «سیره» و انواع آن معنی «سیره» و انواع آن
Expand منطق عملی ثابت منطق عملی ثابت
Expand  «سیره» و نسبیّت اخلاق «سیره» و نسبیّت اخلاق
Collapse كیفیت استخدام وسیله كیفیت استخدام وسیله
Expand پاسخ به دو پرسش پاسخ به دو پرسش
Expand ارزش مسأله ی تبلیغ و شرایط مُبلّغ ارزش مسأله ی تبلیغ و شرایط مُبلّغ
Expand روش تبلیغ روش تبلیغ
Expand سیره ی نبوی و گسترش سریع اسلام سیره ی نبوی و گسترش سریع اسلام
Expand ضمیمه ضمیمه
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
 
بعضی از مصریها راجع به برخی قصص قرآن یك حرف مفتی زده اند- كه گاهی در كلمات غیر مصریها هم دیده می شود- كه فلان داستان در تواریخ دنیا پیدا نشده است. خوب، پیدا نشده باشد. مگر تمام قضایایی كه در دنیا واقع شده در كتب تاریخ هست؟ ! كتب تاریخی كه ما الآن داریم، از حدود سه هزار سال پیش است؛ یعنی از حدود هزار و چهارصد سال پیش از دوره ی اسلام به این طرف می شود گفت تاریخ دنیا تا حدی روشن است. از آن جلوتر اصلاً ما تاریخ درستی در دنیا نداریم. از چهار، پنج هزار سال قبل به آن طرف را اساساً می گویند ازمنه ی ماقبل تاریخ.

بعضی ها راجع به برخی از قصص قرآن گفته اند كه قرآن هدفش مقدس است؛ قصص را نقل می كند برای پند و عبرت گرفتن. قرآن كه كتاب تاریخ نیست كه بخواهد وقایع نگاری كند؛ وقایع را برای پندها ذكر می كند. وقتی كه هدف پند است، دیگر فرق نمی كند كه آن واقعه ای كه نقل می كند واقعاً واقع شده باشد یا آن را به صورت یك داستان نقل كند كه نتیجه بگیرد. مگر نیست كه بسیاری از حكیمان دنیا
مجموعه آثار شهید مطهری . ج16، ص: 100
پندهای بسیار بزرگ را از زبان حیوانات بیان كرده اند كه همه ی مردم می دانند كه اینها واقعیت ندارد؟ مثل داستانهای كلیله و دمنه كه خرگوش چنین گفت، روباه چنین گفت، شیر چنین گفت، شیر آمد با روباه چنین سخن گفت، بعد خرگوش مأموریت پیدا كرد. . . و وقتی می خواهد بگوید كه انسان باید عاقل و فَطِن باشد و هیكل و زور نمی تواند با عقل و فكر و هوش برابری كند می گوید خرگوش به این كوچكی و كم قوّه ای، شیر به آن بزرگی و زورمندی را آخر در چاه معلّق می كند. این را برای پند و اندرز می گوید، و الاّ داستانی واقع نشده كه واقعاً شیری باشد و روباهی و خرگوشی و با همدیگر حرف زده باشند. بعضی خواسته اند چنین حرفی- العیاذباللّه- بگویند كه اصلاً ضرورتی ندارد ما در باب قصص قرآن، راجع به این جهتش فكر كنیم كه آیا قصص قرآن تاریخ است یا تمثیل برای پند و اندرز.

ولی این حرف، بسیار حرف مفتی است. محال است كه انبیاء، در منطق نبوت، برای یك حقیقت- العیاذباللّه- یك امر واقع نشده و یك دروغ را ولو به صورت تمثیل بیان كنند. در ادبیات دنیا از این حرفها زیاد است. غیر از آنهایی كه از زبان حیوانات گفته اند، آنهایی هم كه از زبان حیوانات نگفته اند [از تمثیل استفاده كرده اند] . حتی همین داستانهای سعدی كه در گلستان و بوستان و غیره آمده، هیچ معلوم نیست كه ارزش تاریخی داشته باشد و خیلی از آنها مسلّم شبهه ندارد، به جهت اینكه اصلاً داستان، خودش را نقض می كند. مثلاً می گوید: در هندوستان كه بودم رفتم در بتخانه ی سومنات، آنجا زند و پازند می خواندند، بعد زدم بتها را شكستم، چنین كردم، چنان كردم. اصلاً معلوم نیست سعدی به عمرش به آنجا رفته باشد. و بعلاوه اگر در بتخانه ی سومنات رفته، آنجا زند و پازند چكار می كرده است؟ ! یا می گوید: در كاشغر كه بودم بچه ای را دیدم كه داشت فلان كتاب نحو را می خواند، من به او چنین گفتم و او به من چنین جواب داد. نه، او هدفش آن اندرزی است كه می خواهد بدهد. از زبان سلطان محمود و ایاز حرفهایی می گوید. اینها واقعیتی ندارد.

قرآن، پیغمبر، ائمه و كسانی كه تربیت شده ی این مكتب هستند محال است كه برای هدف مقدس، از یك امر نامقدس مثلاً از یك امر پوچ، از یك امر باطل، از یك امر بی حقیقت ولو یك تمثیل استفاده كنند. این است كه ما شك نداریم كه تمام قصص قرآن همان طور كه قرآن نقل كرده است عین واقعیت است. داستانی كه قرآن
مجموعه آثار شهید مطهری . ج16، ص: 101
نقل می كند، ما بعد از نقل قرآن احتیاجی نداریم كه تأییدی از تواریخ دنیا پیدا كنیم.

تواریخ دنیا باید از قرآن تأیید بگیرند. ایشان (علامه طباطبائی) در تفسیر المیزان این اصل را با ادلّه ای از آیات قرآن ثابت می كنند كه اساساً در سیره ی انبیاء چنین چیزی وجود نداشته كه حتی برای هدف مقدسشان از یك امر نامقدس استفاده كنند.
کليه حقوق برای پايگاه شهید مطهری محفوظ است