نظریه دیگری در باب معیارهای اخلاق انسانی هست و آن نظریه اراده است. این نظریه احتیاج به مقداری توضیح دارد. اگر یك مقدار بیانم دشوار است كوشش می كنم بیشتر توضیح بدهم. معروف است كه هر حیوانی متحرك بالاراده است، یعنی هر حیوانی با اراده حركت می كند؛ اراده می كند كه فلان جا برود، می رود.

انسان هم مثل هر حیوانی متحرك بالاراده است. ولی این اشتباه است. در حیوانات آنچه وجود دارد میل و شوق است. در انسان هم یك سلسله میلها و شوقها وجود دارد، ولی در انسان چیزی وجود دارد به نام «اراده» كه در حیوان وجود ندارد. ارادههمدوش عقل است. هرجا كه عقل هست اراده هست، آنجا كه عقل نیست اراده هم وجود ندارد. انسان می تواند متحرك بالاراده باشد ولی گاهی هم متحرك بالاراده نیست، متحرك بالشوق و المیل است. حیوان همیشه متحرك بالشوق و المیل است.