وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّاها. `فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها [1]. سخن رسید به نظریه وجدان در اخلاق، نظریه كسانی كه مبدأ افعال و اندیشه ها و تصمیمات اخلاقی انسان را چیزی به نام «وجدان» می دانند. نظر به اینكه این نظریه از طرف یكی از بزرگترین فیلسوفان جهان ابراز شده است و بعلاوه خود نظریه، نظریه قابل توجهی است و به علاوه همه اینها اگر بنا باشد نظریه ای دقیقا مورد توجه قرار بگیرد نباید انسان آن را سرسری نقل كند و بعد نقد یا تصدیق نماید، از این رو با اجازه مستمعان محترم توضیحاتی درباره این نظریه عرض می كنم و فكر می كنم تیپ مستمعین تیپی است كه با طرح این گونه مسائل مخالف نیستند بلكه موافقند.

---

[1] - . شمس/7 و 8