گاهی می بینیم كه «خود» توسعه پیدا می كند، از باند هم وسیعتر می شود، خودِ ملی می شود؛ یعنی آن واحد، واحد ملت می شود و افراد آن ملت در داخل خودشان مثل همان فرد در داخل خانواده اند كه نسبت به افراد خانواده خودش راستگوست.

نسبت به ملت خود امین است، در ملت خودش دزد نیست. در واقع برای شخص خودش دزد نیست، برای شخص خودش دروغ نمی گوید، برای شخص خودشظلم نمی كند، برای شخص خودش خونریزی نمی كند، برای شخص خودش یكی از سیّئات اخلاقی را مرتكب نمی شود، ولی این «شخص» و به عبارت دیگر «خود» ش بزرگتر شده است، «خود» ش شده خود ملت. آن وقتی كه پای آن روح ملی دروغ به میان می آید تمام سیّئات اخلاقی ناشی از خودپرستی (با دایره ای وسیعتر) از او سر می زند. اینكه ما می بینیم امروز فرد نسبت به فرد ظلم نمی كند ولی ملتها بدترین اقسام ظلم را نسبت به ملل دیگر می كنند و این را هم قبح نمی دانند [ناشی از همین فكر است. ] شما می بینید رجال درجه اول اروپا مظالمی را كه نسبت به ملل استعمارزده مرتكب شده اند برای خودشان افتخار می دانند. همین فردی كه در داخل ملت خودش اینقدر عادل و امین است و ممكن نیست كه در شهر خودش، در ولایت خودش، در كشور خودش كوچكترین خیانت و عمل ضد اخلاقی بكند، وقتی كه پای ملتی دیگر به میان می آید می گوید این مفاهیم معنی ندارد. در همین كتابی كه اخیرا به نام جنگ جهانی در روزنامه ها منتشر می شود پای یك مفهوم اخلاقی یعنی عدالت به میان آمده است. مؤلف می گوید: «اگرچه این حرفها درباره افراد صادق است نه درباره ملتها» . راست می گوید، آن منطق همین است. همه حسنات و فضایل اخلاقی (درستی و درستكاری، صلح و صفا، عدالت، صمیمیت و حمایت از دول ضعیف) اگر به نفع آن ملت بود درست است، به نفع آن ملت نبود درست نیست.