به طور كلی رحم، مهربانی و ترحم امری است كه همیشه در اسلام مطرح است. این
داستان را شنیده اید كه مردی از اشراف جاهلیت خدمت رسول اكرم صلی الله علیه و آله آمد و دید
كه ایشان یكی از فرزندانشان را روی زانوی خودشان نشانده اند و او را می بوسند و
مجموعه آثار شهید مطهری . ج23، ص: 282
می بویند و به او محبت می كنند. رو كرد به پیغمبر صلی الله علیه و آله و گفت: من ده تا بچه دارم و
هنوز در عمرم هیچ كدامشان را یك بار هم نبوسیده ام
[1]. در یكی از روایاتی كه در
این زمینه آمده، نوشته اند: فَالْتَمَعَ وَجْهُ رَسولِ اللّهِ پیغمبر اكرم از این حرف چنان
ناراحت و عصبانی شد كه صورت مباركش قرمز شد و لمَعان
[2]پیدا كرد و فرمود:
مَنْ لایَرْحَمْ لایُرْحَمْ
[3]آن كه نسبت به دیگری رحم نداشته باشد، خدا هم به او رحم
نخواهد كرد. بنا به نقل دیگری فرمود: اگر خدا رحم را از دل تو كنده است، من چه
كنم؟ ! .
در این زمینه اخبار و روایات و احادیث زیادی داریم. زندگی امیرالمؤمنین علیه السلام
خود بهترین نمونه است و علی علیه السلام اساساً مجسمه ی رحمت و مهربانی است؛ در
مقابل ضعیف كه قرار می گیرد، دریای رحمت و محبت علی علیه السلام به جوش می آید
[1] این همان مكتب نیچه است. چون بوسیدن من یعنی اینكه آنها را دوست دارم و نسبت به آنها ترحم
دارم، و ترحم ضعف است و یك آدم قوی هرگز از این كارها نمی كند و این كارها برای یك آدم قوی
سبك است!
[3] جامع الصغیر ، ج /2ص 183