چهارم: وَ تُقامَ الْمُعَطَّلَةُ مِنْ حُدودِكَ. در اصطلاح امروز وقتی می گویند «حدود» اصطلاح فقه است. گاهی اصطلاح خاص فقه با اصطلاح حدیث متفاوت است و خود فقه هم به این مطلب توجه دارد. امروز وقتی می گوییم «حدود» یعنی قوانین جزائی اسلام، ولی در اصطلاح خود قرآن یا در اصطلاح پیغمبر اگر گفته می شود «حدود» (تِلْكَ حُدودُ اللّهِ فَلاتَعْتَدوها) [1] یعنی مطلق مقررات اسلامی اعم از قوانین جزائی یا قوانین غیر جزائی. در یك جامعه ی فاسد گاهی حدود الهی، قوانین الهی (جزائی یا غیر جزائی) به حالت تعطیل در می آید. وقتی به حالت تعطیل درآمد، چون بی حساب وضع نشده است، نظام اجتماعی در همان قسمتِ مربوط به آن قانون به حالت نیمه تعطیل درمی آید، اعم از آن كه آن قانون الهی به طور كلی تعطیل شده باشد یا به صورت تبعیض در آمده باشد یعنی در مورد بعضی اجرا می شود، در مورد بعضی دیگر اجرا نمی شود؛ قانون قدرتش برای به تله انداختن قوی، ضعیف است و برای گرفتار كردن ضعیف، قوی است. این یك مورد از موارد تعطیل حدود الهی است. می بینید علی علیه السلام چقدر حساسیت نشان می دهد كه قانون خدا تعطیل بردار نیست ولو در مورد فرزند خودم. می شنود كه عبداللّه بن عباس، پسر عموی عزیز و مورد احترامش- كه واقعا هم از جهاتی مرد بزرگی بوده ولی بدیهی است كه معصوم نبوده- مرتكب خطایی شده. به علی خبر دادند كه ابن عباس، پسر عموی بزرگ تو، دانشمند و عالم تو، سیاستمدار و مورد اعتماد تو در بیت المال تصرفی كرده است، از آن تصرفاتی كه امروز اصلا كسی آنها را به حساب نمی آورد. علی علیه السلام نامه ای به او نوشته كه این نامه در نهج البلاغه هست: پسر عباس! من از تو انتظار نداشتم؛ به خدا قسم اگر چنین و چنان بشود و اگر چنین بكنی، با آن شمشیری كه به هر كس زدم یكسره به جهنم رفت و حساب و كتابی ندارد، تو را آدم خواهم كرد. بعد می گوید:

پسر عباس! به خدای عالم قسم اگر حسن و حسین هم چنین كاری بكنند، با همین شمشیر می زنمشان، و می زد. این مقدار حساسیت در مقابل اجرای قانون الهی!

---