در تفسیر المیزان، جلد 5، صفحه ی 202 ذیل آیه ی كریمه یو تعاونوا علی البر و التقوی و لاتعاونوا علی الاثم و العدوان(مائده، آیه ی 2) می گوید:

؟ و فی الدر المنثور: اخرج احمد و عبد بن حمید فی هذه الایة و البخاری فی تاریخه عن وابصة قال: اتیت رسول اللّه صلی الله علیه و آله و انا لاارید ان ادع شیئاً [1]من البر و الاثم الاّ سئلته عنه فقال لی: یا وابصة، اخبرك عما جئت تسأل عنه ام تسأل؟ قلت: یا رسول اللّه، اخبرنی. قال: جئت لتسأل عن البر و الاثم. ثم جمع اصابعه الثلث فجعل ینكت بها صدری و یقول: یا وابصة! استفت قلبك، استفت نفسك. البر ما اطمأنّ الیه القلب و اطمأنّت الیه النفس، و الاثم ما حاك فی القلب و تردّد فی الصدر و ان افتاك الناس افتوك.

در مثنوی آمده است: در كتاب مآخذ احادیث معنوی، صفحه ی 188 از اللمع «استفت قلبك و لو افتاك المفتون» و از جامع الصغیر «استفت نفسك و لو افتاك المفتون» نقل كرده و حدیث وابصه را با اندك اختلافی نیز نقل كرده است. در تفسیر المیزان، بعد از نقل حدیث وابصه حدیث دیگری از طرق اهل تسنن نقل می كند:

ان رجلاً سئل النبی صلی الله علیه و آله عن الاثم، فقال: ما حاك فی نفسك فدعه. قال: فما الایمان؟ قال: من سائته سیئته و سرّته حسنته فهو مؤمن.

حدیث دیگری به طریق اهل سنت از رسول اكرم نقل می كند:

سئل رسول اللّه صلی الله علیه و آله عن البر و الاثم. فقال: البر حسن الخلق و الاثم ما حاك فی نفسك و كرهت ان یطلع علیه الناس.

بعد در المیزان [2]می گوید:

اقول تبتنی علی قوله تعالی: و نفس و ما سوّیها. فالهمها فجورها و تقویها و تؤید ما تقدم من معنی الاثم.

در معنی «اثم» قبلاً در صفحه ی 173 همین قدر گفته شده: هو العمل السیئ المستتبع للتأخر فی امور الحیوة السعیدة.

در جلد 5 محجة البیضاء، كتاب «شرح عجائب القلب» است. در صفحه ی 33 بیان الفرق بین الالهام و التعلم است و تا آخر این باب (صفحه ی 81) از وساوس قلب و امثال اینها بحث می كند.

در اصول كافی، جلد 2، صفحه ی 130 (باب ذم الدنیا و الزهد فیها) ضمن حدیثی:

عبداللّه بن القاسم عن ابی عبداللّه علیه السلام: اذا تخلی المؤمن من الدنیا سما و وجد حلاوة حب اللّه و كان عند اهل الدنیا كأنه قد خولط و انما خالط القوم حلاوة حب اللّه فلم یشتغلوا بغیره. قال و سمعته یقول: ان القلب اذا صفا ضاقت به الارض حتی یسمو.

---