راز دلزدگی چیست؟ و حال اینكه [آن نعمت جاویدان ] یك امر غیرعادی و
غیرطبیعی نیست. اگر چیزی مقتضای طبیعت انسان است، وقتی به آن رسید،
چنانچه تا ابد هم آنجا باشد، نسبت به چیزی كه مطابق اقتضای طبیعت است نباید
تنفر پیدا شود. چرا یك چیزی كه مطابق اقتضای طبیعت است، طبیعت بعد از اینكه
به او می رسد پس از مدتی حالت انزجار پیدا می كند؛ یعنی یك امری كه جاذبه دارد،
بعد از رسیدن، مدتی كه ادامه پیدا می كند تدریجاً جاذبه تبدیل به دافعه می شود. این
برخلاف قانون طبیعت است. قانون طبیعت این است كه آنچه نسبت به چیزی جاذبه
دارد همیشه جاذبه دارد، و اگر دافعه دارد همیشه دافعه دارد؛ ولی اینكه یك شئ
چیزی را جذب كند، بعد همان چیز مایه ی دفع شود [غیرطبیعی به نظر می رسد. ]
می گویند: سرّش آن فطرت عجیب انسان است. انسان در عمق فطرت خودش
لایتناهی را می خواهد، خدا را می خواهد و با هر چیزی كه انسان ابتدا عشق
می ورزد خیال می كند آن معشوق حقیقی خودش را پیدا كرده است ولی مدتی كه با
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 434
او سرگرم می شود و یك تجربه ی واقعی روحی روی او انجام می دهد، خود روح به او
می گوید: این او نیست. «این او نیست» همان است كه ما بیزاری، خستگی،
كسالت آوری می نامیم. وقتی ما می بینیم چیزی كه این همه آرزویش را داریم به آن
می رسیم بعد تدریجاً خستگی و كسالت پیدا می كنیم و بعد یك وقت می بینیم به تنفر
كشید، این در اثر تجربه ای است كه فطرت ما روی آن شئ انجام می دهد، بعد از
مدتی او به زبان بی زبانی به ما می گوید: بلند شویم برویم، این او نیست؛ باید برویم
جای دیگر تا خودش را پیدا كنیم.