1Lئلو (دبلیو) : 105آدم علیه السلام: 116، 118، 323، 458، 540، 580آرام (احمد) : 343، 497آرون (ریمون) : 496آریانپور (عباس) : 393، 520آسیه همسر فرعون: 16، 428، 442آشوری: 435آشوری (داریوش) : 16آقا محمد خان قاجار: 575آقا نجفی اصفهانی: 243آقا نجفی خراسانی: 183آگاسیس (لویی) : 335، 336، 343آل احمد (جلال) : 296آیتی (محمد ابراهیم) : 264، 570ابراهیم ادهم (ابواسحاق) : 428ابراهیم علیه السلام: 66، 323، 420، 433، 443، 451، 538، 542، 580ابن ابی العوجاء (عبد الكریم) : 272ابن ابی لیلی: 224ابن اثیر (ابوالسعادات مجدالدین مبارك) : 235، 2622Lابن اثیر (عزالدین ابوالحسن علی) : 81ابن ادریس حلی: 147ابن العمید (ابوالفضل محمد بن عمید كاتب خراسانی) : 85، 86ابن جوزی (شمس الدین ابوالفرج) : 263ابن حبیب: 106ابن خلدون (ابوزید عبد الرحمن بن محمد) :

297، 364، 407، 497، 551، 570ابن رشد اندلسی (ابوالولید محمد بن احمد) :

106- 108، 231ابن سیرین (ابوبكر محمد) : 80ابن سینا (ابو علی حسین بن عبد اللّه) : 52، 53، 71، 77، 106، 107، 122، 146، 215، 231، 236، 237، 248، 289، 296، 297، 321، 336، 354، 361، 499، 501، 505، 507، 523ابن شبرمه: 224، 225ابن طاهر بن الحسین: 82ابن عباد: 85ابن عباس: 227ابن فرناس قرطبی: 1051Lابن قتیبه (ابوعبد اللّه محمد بن مسلم كوفی مروزی) : 82، 88ابن محبوب: 290ابن مقفع (عبد اللّه، روزبه) : 82، 83ابن هیثم: 105ابوالخطاب: 155ابوالعباس مروزی: 86ابوالعتاهیه ی قاری: 81ابوالهذیل علاف: 84ابوبكر بن ابی قحافه: 80ابوثمام: 274ابوحنیفه نعمان بن ثابت بن زوطی بن مرزبان:

83، 104، 144، 185، 224ابوذر غفاری (جنادة بن جندب) : 27، 154، 241، 276، 280، 290ابوسفیان بن حرب: 433ابوعبیدة معمر بن المثنی: 80، 82ابومروان بن زید اشبیلی: 106ابومسلم خراسانی: 82، 88ابونواس (حسن بن هانی) : 82، 261، 271ابویوسف یعقوب منصور: 106اپیكور (ابیقورس) : 133ادریس علیه السلام: 543ادریسی (ابوعبد اللّه) : 106ارانی (تقی) : 521، 525، 527، 562ارسطو: 50، 52، 107، 213، 231، 296، 297، 307، 310، 315، 350، 351، 355، 470، 486، 497، 561ارشمیدس: 354اسامة بن زید: 312اسپنسر (هربارت) : 253، 321، 330- 332، 345، 363، 379، 380، 384استالین (ژوزف جوگاشویلی) : 525- 527، 562استرول (اوروم) : 52اسحاق موصلی: 82اسدآبادی (سید جمال الدین حسینی) : 2022Lاسعد الدوله: 78اسفندیار: 570اسكندر مقدونی: 83، 86، 89، 90، 127، 167، 168، 213، 420، 489، 509اسلامی ندوشن (محمد علی) : 520اسماعیل علیه السلام: 433اشراقی: 558اصمعی (عبد الملك بن قریب بصری) : 82افلاطون: 51، 52، 55، 163، 248، 308، 351، 355، 383، 388، 567اقبال (عباس) : 106اقبال لاهوری (محمد) : 34، 71، 117، 138، 146، 148، 205، 206، 208، 214، 569السیه: 335المستد: 298امرسون (رالف والدو) : 516امیركبیر (میرزا تقی خان) : 570امین (سید محسن) : 254انباذقلس: 322، 323انصاری (شیخ مرتضی بن محمد میر شوشتری) :

144، 246انكساگوراس: 355انكسیمندر: 322انگلس (فردریك) : 525- 527، 535، 561اورینگ (واشنگتن) : 101ایرج میرزا (جلال الممالك) : 127باتلر (ساموئل) : 342بادغیسی (حنظله) : 72بازرگان (مهدی) : 16، 40، 119، 381، 558باقرخان: 78بایزید بسطامی (طیفور بن عیسی) : 199، 208بحتری: 84بخاری (محمد بن اسماعیل بن ابراهیم) : 86بخنر: 322براون (ادوارد گرانویل) : 78، 82، 86، 137، 154، 292برژنف (لئونید) : 3651Lبرگسون (هانری) : 321، 363برمكی (یحیی بن خالد) : 83بروجردی (سید محمد حسین طباطبایی) : 130بریره: 224بشار بن برد: 82بشار شیرول: 91بشیر النبال: 300بصری (ابوالحسن علی بن ابی الفرج بن الحسن) : 80، 81بطحایی: 496بلاذری: 88بلعم باعور: 162، 451بلعمی (ابوالفضل) : 85بن بلا (احمد) : 502، 508، 553بودا (سیدارته گوتمه) : 228، 428، 486بورقیبه (حبیب) : 144بوسوئه: 518، 544- 546بوفون (ژرژ لوئی لكلر) : 332بولیو (لروا) : 181بهافرید: 90بهرام گور: 83بهزاد (محمود) : 332، 335بهشتی (سید محمد حسین حسینی) : 56بید سرخی: 521بیرونی (ابوریحان محمد بن احمد) : 84، 86بیكن (راجر) : 98، 105بیكن (فرانسیس) : 98، 373پاپ: 126پاپكین (ریچارد) : 52پاستور (لوئی) : 476پاسكال (بلز) : 486پاولوف (ایوان پتروویچ) : 416پاینده (ابوالقاسم) : 101، 109پرودون: 68پروین گنابادی (محمد) : 497پرهام (باقر) : 68، 496پطروجی (ابواسحاق) : 1052Lپلخانف (گ. و) : 496پوپر (كارل) : 497پولیتسر (ژرژ) : 525- 527، 562، 588پهلوان (منصور) : 582پیرهون: 558پیمان (حبیب اللّه) : 566ترابی (علی اكبر) : 406، 408، 417، 583تسلی: 546تقوی پاكستانی: 293تقی زاده (سید حسن) : 86توسلی: 519تونی: 203توین بی (آرنولد) : 364، 557ثمامة بن اثال: 314ثوری: 83جابر بن عبد اللّه انصاری: 225جاحظ (عمرو بن بحر بن محبوب) : 84جبرئیل علیه السلام: 290جرجانی (عبد القادر) : 85جرجی زیدان: 267، 295- 297جزنی (بیژن) : 365جعفر بن محمد، امام صادق علیه السلام: 83، 136، 182، 223، 231، 272، 275، 300- 302، 519، 566جویریه: 313چایلد (گوردون) : 497چنگیز (تموچین) : 514حارث بن سریح: 80حافظ (خواجه شمس الدین محمد) : 250، 262حجاج بن یوسف بن حكم ثقفی: 81حجة بن الحسن، امام زمان علیه السلام: 129، 366، 582، 588حداد (نیكولا) : 137، 150، 152، 187حسن بن علی، امام مجتبی علیه السلام: 167، 576حسین بن علی، سیدالشهداء علیه السلام: 27، 84، 272، 300، 507، 5701Lحسینی (سید علی اكبر) : 114حكیم (آیت اللّه سید محسن) : 69حلبی: 301حمزة بن عبد المطلب: 442خازنی (ابوالفتح) : 105خامه ای (انور) : 62، 63، 68، 466خجستانی (امیر احمد بن عبد اللّه) : 72خدیجه بنت خویلد علیها السلام: 545، 555خروشچف (نیكیتا) : 502، 553خریمی: 82خضر علیه السلام: 207خمسی: 558- 560خمینی (سید روح اللّه موسوی) : 13، 14، 26- 28، 30، 32، 37، 38، 40، 41، 43، 52، 66خویی (ابوالقاسم) : 372، 384، 386- 391خیام نیشابوری (ابوالفتح عمر بن ابراهیم) :

105، 292داروین (چارلز رابرت) : 161، 291، 321، 323، 324، 326- 330، 332، 336- 343، 356، 362، 363، 387، 563داریوش: 298داود علیه السلام: 241دوزی: 88، 289دشتكی (میر صدرالدین) : 70دكارت (رنه) : 486دورانت (ویل) : 97، 99، 103، 104، 106، 133، 136، 137، 152، 185، 187، 291، 293- 297، 363، 364، 383، 496، 520، 545دوركیم (امیل) : 408، 410، 418، 461، 465، 466، 469، 470، 521دورینگ (پال وو) : 68، 115دونویی (لكنت) : 363، 378، 584دیلمی (مهیار) : 84، 87ذوالقرنین: 234راسل (برتراند آرتور ویلیام) : 142، 145، 147، 159، 185، 187، 188، 363، 364، 2L369، 382، 384، 524، 559، 583راوندی (مرتضی) : 137رحیمی (مصطفی) : 16، 30- 44رستم فرخ زاد: 78، 570رودنسون: 203- 205روسو (پی یر) : 39، 180، 355رویان (پ) : 56، 521، 524ریاضی كرمانی (عباس) : 271ری پور: 109زبیر: 81زرارة بن اعین: 301زردشت: 78، 79، 445، 489زرقالی (ابراهیم) : 105زریاب خویی (عباس) : 496زكریای رازی (ابوبكر محمد) : 77زمخشری (جاراللّه ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد خوارزمی) : 82، 88زیاد بن حنظله ی تمیمی: 277زید بن حارثه: 312زینب بنت جحش: 312زینب بنت علی علیها السلام: 27ژرژ پنجم: 53ژوریس (ژان) : 510ژید (آندره) : 364، 369ساخاروف (آندره) : 369سارتر (ژان پل) : 33، 122، 384سارتن (جرج) : 96سامری: 265سبزواری (حاج ملا هادی) : 70، 398ستارخان (ابن حاجی حسن قراجه داغی) : 78ستاری (محمد) : 369، 382سجستانی (خلف بن احمد) : 85سزر (امه) : 95سعد بن عباده: 570سعدی شیرازی (شرف الدین مصلح بن عبد اللّه) :

230، 242، 243، 263، 268، 282، 522سفیان ثوری (ابن سعید بن مسروق) : 2801Lسقراط: 73، 558سلمان فارسی: 27، 66، 89سلیمان بن خالد: 223سن توماس: 294سن سیمون (لوئی دوو وروا) : 61سولژنیتسین: 364، 369سهروردی (شیخ شهاب الدین یحیی بن حبش، شیخ اشراق) : 489سید مرتضی علم الهدی (ابوالقاسم علی بن حسین موسوی) : 234شافعی (محمد بن ادریس بن عباس بن عثمان) :

80، 85شاله (فیلیسین) : 181، 508، 510شاملو (احمد) : 29، 66شاو (جرج برنارد) : 136، 154، 198، 206شاه شجاع مظفری (ابوالفوارس جلال الدین بن محمد) : 262شبلی شمیل: 137، 154، 197شرف الدین: 254شریعتمداری (محمدتقی) : 557، 559، 560شریعتی (علی) : 485، 513، 519، 520، 583، 584شریف العلماء: 229شعبی: 84شعیب علیه السلام: 438، 450، 451شفق: 96، 97شقرانی: 257شهید اول (محمد بن مكی بن حامد بن احمد دمشقی نبطی) : 258، 261شهید ثانی (زین الدین بن علی بن احمد بن محمد) : 258شیخ آقا بزرگ تهرانی: 235شیخ صدوق (محمد بن علی بن بابویه) : 167، 234شیخ طوسی (ابوجعفر محمد بن حسن) : 113، 131، 228، 234، 280، 301شیطان: 115، 438، 451، 494، 5002Lصاحب الزمانی (ناصرالدین) : 95، 520صاحب بن عباد (ابوالقاسم اسماعیل) : 86صالح علیه السلام: 451صدرالدین شیرازی (محمد بن ابراهیم قوامی معروف به ملاصدرا) : 71، 121، 122، 215، 234، 325، 356، 398، 473، 489صدر (حسن) : 296صلاح الدین ایوبی: 91ضحاك بن عبد اللّه مشرقی: 86ضرابی: 366، 372، 384- 391طالقانی (آقا شیخ مرتضی) : 66طاهر بن الحسین: 82، 83طباطبایی (علامه سید محمد حسین) : 123، 231، 319، 473، 474طباطبایی یزدی (سید محمد كاظم معروف به سید) : 69، 70طبری (ابو جعفر محمد بن جریر) : 85طلحة بن عبد اللّه: 81طوسی (خواجه نصیرالدین محمد بن حسن) :

96، 105طه حسین: 570عایشه بنت ابوبكر: 224، 257عبد اللّه بن سبا: 570عبد الملك: 86عبد الوارث بن سعید: 224عبده (شیخ محمد) : 110، 276عتّابی: 83عثمان بن عفان: 276عرفی شیرازی (جمال الدین محمد بن بدرالدین) : 280عطار نیشابوری (شیخ فریدالدین) : 489عقاد (عباس محمود) : 269علامه حلی (حسن بن یوسف بن علی بن مطهر) :

122علی الوردی: 519، 554، 576، 577علی بن ابیطالب، امیرالمؤمنین علیه السلام: 24، 27، 41، 60، 80، 81، 90، 136، 138، 149، 1L150، 153، 159، 163، 166، 172، 183، 232، 257، 266، 267، 269، 274، 277، 283، 290، 300، 301، 303، 431، 507، 516، 555، 567، 576، 578علی بن موسی، امام رضا علیه السلام: 254، 290عمار یاسر: 223عمر بن الخطاب: 90، 134، 243، 249عمر بن عبد العزیز: 80عمرو بن شعیب: 224عمرو بن شعیب (ابیه) : 224عمرو بن شعیب (جده) : 224عمرو بن عبید: 81عمرو بن معدی كرب: 134عمرو عاص: 91عنایت (حمید) : 497عنصری (ابوالقاسم حسن بن احمد بلخی) :

500، 501عون بن عبد اللّه: 290عیسی بن مریم، مسیح علیه السلام: 64، 207، 259، 278، 420، 427، 545غزالی طوسی (ابوحامد محمد بن محمد) : 106، 110، 151، 236، 244، 245، 249، 255، 257، 486غیلان شعوبی: 82فاطمه بنت اسد علیها السلام: 300فاطمه ی زهرا علیها السلام: 27فخر رازی (ابو عبد اللّه محمد بن عمر) : 345فرامرزی (محمدتقی) : 497فرانس (آناتول) : 546فرانكلین (بنیامین) : 200فرخی سیستانی: 127فردوسی (حكیم ابوالقاسم) : 66، 86، 230فرعون: 257، 422، 423، 427، 428، 435، 436، 439- 441، 445، 449، 450، 452، 456، 542، 576، 577فروغی (محمد علی) : 330، 332، 343فروید (زیگموند) : 471، 504، 506، 5072Lفضل بن یسار: 232فولكیه (پل) : 364قابوس بن وشمگیر: 85قابیل: 388، 422قارون: 439قاسم زاده: 283قحطبه طائی: 81قراوش عقیلی: 84قطب (محمد) : 296قمی: 253كاتب (عبد الحمید) : 80كار (ادوارد هالت) : 496، 520كارانجیا: 154كارلیل (تامس) : 516كارنگی (دیل) : 578كاشانی (فیض) : 258كالون (ژان) : 64كامشاد (حسن) : 496، 520كانت (امانوئل) : 106، 523كاوه ی آهنگر: 88كاوه (م. ح) : 586كپرنیك (نیكلا) : 96، 105كتیرایی: 557، 560، 565كمره ای: 150كنت (اگوست) : 528كندی (جان فیتز جرالد) : 281كوویه (بارون ژرژ) : 322، 334- 336، 343كییوم رو: 342گارودی (روژه) : 502گاندی (مهاتما) : 32، 34گرانبام: 491گرسیوس: 293گرن (مرجوری) : 343گلدزیهر: 88گیبّ: 115گیبون (ادوارد) : 546گیوتین: 1861Lلاك (جان) : 53، 308لالاند: 381لامارك (ژان باتیست دومون) : 321- 323، 327- 329، 332- 334، 338، 339، 341- 343لاوازیه (آنتوان لوران دو) : 354لنین (ولادیمیر ایلیچ اولیانوف) : 119، 502، 504، 525لوبون (گوستاو) : 90، 91، 97، 102- 104، 136، 137، 165، 185، 289، 292- 295، 297لوتر (مارتین) : 64، 201، 202لوط علیه السلام: 428، 450، 451، 455لوكروس: 322لویی پانزدهم: 546لویی چهاردهم: 546لیث بن سعد: 80لیلی بنت سعد: 500لی یل: 332مائوتسه تونگ: 120ماركس (كارل) : 61، 119، 210، 211، 388، 391، 407، 428، 443، 444، 446، 448، 463، 469، 473، 507، 509، 510، 525، 526، 530، 535، 537، 552، 557- 561، 565ماكیاولی (نیكولو) : 213مالتوس (توماس روبرت) : 327، 337، 338مالك بن انس: 80، 83مالك اشتر نخعی (ابن حارث) : 268مانی: 489ماوردی: 260مأمون عباسی (عبد اللّه) : 53، 84متنبی (احمد بن الحسین الجعفی الكوفی) : 84متوكل عباسی (جعفر) : 84مثالبی: 84مجلسی (علامه ملا محمدباقر) : 234، 236، 2442Lمجنون عامری: 500محمد بن سلیمان الذهلی: 224محمد بن عبد اللّه، رسول اكرم صلی الله علیه و آله: 27، 35، 66، 80، 88، 89، 104، 114، 117، 128، 129، 149، 153، 155، 165، 172، 183، 184، 203، 204، 206، 207، 213، 223، 224، 225، 229- 231، 234، 237، 264، 265، 275، 280، 290، 300، 302، 304، 311، 313، 314، 423- 426، 428، 433، 443، 445، 455، 516، 518، 519، 540، 542، 545، 554، 555، 578محمد بن عبد الملك زیات: 186، 274محمد بن علی، امام باقر علیه السلام: 232، 300، 301، 303، 538محمود غزنوی: 64، 85محیط طباطبایی (سید محمد) : 53مختار ثقفی (ابواسحاق بن ابی عبیدة بن مسعود) : 87مرداویج: 84، 85مریم عذرا علیها السلام: 427مزدك: 89، 90، 489، 560مستنجد عباسی: 106مسعر بن محارب بن زیاد: 225مشكان طبسی (سید حسن) : 500معاویة بن ابی سفیان: 79، 81، 277معتصم عباسی: 84، 86معتمدالدوله فرهاد میرزا: 165مغیره: 277مقدسی (شمس الدین ابوعبد اللّه محمد) : 85مقریزی (تقی الدین احمد بن علی) : 80مكارم شیرازی (ناصر) : 296ملك الشعراء بهار (محمدتقی) : 127ملكم (سرجان) : 78، 87ملكی (خلیل) : 496منتسكیو (چارلز) : 97، 305- 307، 412، 497، 546منصور عباسی: 811Lموسی بن جعفر، امام كاظم علیه السلام: 272موسی بن عمران علیه السلام: 60، 64، 257، 265، 308، 420، 423، 424، 428، 436، 437، 439، 443، 450- 452، 455، 456، 493، 542، 555، 576، 577مولوی بلخی (جلال الدین محمد) : 195، 216، 243، 263، 324، 346، 414، 486، 489مولی سالم: 90مهتدی: 497مهدوی (یحیی) : 380مهدی عباسی: 81، 83میل (جان استوارت) : 52میمندی (احمد بن حسن) : 86مؤمن آل فرعون: 60، 427، 428، 442، 443نائینی (حاج میرزا حسن) : 52، 109، 123، 179ناپلئون بناپارت: 516نادر شاه افشار: 509، 575ناصر خسرو (ابو معین ناصر بن خسرو قبادیانی) : 88نبوی: 367نراقی (آخوند ملا مهدی) : 258، 267، 376نسائی (احمد بن علی بن شعیب) : 85نصر (سید حسین) : 85، 86، 109نظامی گنجوی (حكیم ابو محمد الیاس بن یوسف) : 86نمرود: 542نوح علیه السلام: 207، 423، 449، 451، 453، 455، 538- 540، 543، 580نورانی (عبد اللّه) : 96نوشین (صاحب كتاب اصول اقتصاد) : 225نهرو (جواهر لعل) : 137، 154، 206نیچه (فردریك ویلهلم) : 444، 448واصل بن عطا: 81واعظ تبریزی (حاج میرزا علی اكبر) : 5702Lوبر (ماكس) : 200وزیری (هوشنگ) : 497ولتر (فرانسوا ماری آروئه) : 411، 412، 547ولید بن عقبة بن ابی سفیان: 79ویزمان (اگوست) : 342ویكو: 547هابیل: 388، 422هارون الرشید عباسی: 53، 108، 439، 455، 572هاكل: 344، 345هامان: 422، 435، 436، 439هایدگر (مارتین) : 461، 550هراكلیت (هراكلیتوس) : 265، 529، 530هرمزان: 87، 90هشام بن عروة: 224هشام بن عروة (ابیه) : 224هگل (جرج ویلهلم فردریك) : 61، 121، 210، 211، 219، 322، 364، 415، 525- 527، 529، 530، 546، 561، 562، 565همدانی (آخوند ملا حسینقلی) : 72همدانی (بدیع الزمان) : 85همسر لوط: 428هود علیه السلام: 449هوشیار: 320، 321هیكل (محمد حسین) : 109هیوم (دیوید) : 106یاسپرس (كارل) : 366، 390، 392یزدی (شیخ غلامرضا) : 254یزید بن ابی سفیان: 199، 208یعقوب لیث صفار: 89یعقوبی (احمد بن ابی یعقوب) : 87یغمایی (حبیب) : 165یوسف بن یعقوب علیه السلام: 220یوشع علیه السلام: 314یونگ (كارل گوستاو) : 504