سوره ی بقره، آیه ی 261:
جلد یك . ج1، ص: 421
مَثَلُ الَّذینَ یُنْفِقونَ أمْوالَهُمْ فی سَبیلِ اللّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ
فی كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَاللّهُ یُضاعِفُ لِمَنْ یَشاءُ وَاللّهُ واسِعٌ عَلیمٌ. .
سوره ی سباء، آیه ی 39:
وَ ما أنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْ ءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ. .
درحقیقت می خواهد بفرماید انفاق باید به نحوی باشد كه مفید
باشد، موجب ازدیاد ثروت اجتماع باشد، اجتماع را ترمیم كند، از قبیل
خرجی باشد كه از درآمد یك ماشین برای آن ماشین می كنید كه خرج
خودش و آبادی خودش شده. انفاق باید صرف بهبود و سلامت اجتماع
شود. واقعاً این طور است كه اگر صرف اصلاح و سلامت شود
صدچندان برمی گردد ولی اگر صرف گداپروری و بلكه انگل پروری
بشود نه اینكه ثمری ندارد بلكه بیشتر بر بدبختی و زیان و فقر اجتماع
می افزاید و بلای اجتماعی می گردد، مثل غذایی است كه به كرم روده و
معده برسد. انفاق مشروع همان است كه به طور مستقیم و غیرمستقیم
جانشین دارد، ثمره و بهره دارد، آن است كه حقیقتاً ترمیم اجتماع و
تعمیر خرابیهای آن و به اصطلاح سدّ خلّت باشد. پس این قسمت كه
می فرماید انفاقات اثر دارد مؤید آن قسمت است كه گفتیم انفاقات باید
مقرون به منطق و حكمت بوده باشد.
در آیه ی
«مَثَلُ ما یُنْفِقونَ فی هذِهِ الْحَیوةِ الدُّنْیا كَمَثَلِ ریحٍ فیها صِرٌّ أصابَتْ
حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَموا أنْفُسَهُمْ» (آل عمران) انفاقات زیان آور و فقرآور را ذكر
می كند.
راجع به اینكه انفاق صحیح ترمیم و اصلاح است و هدر نمی رود و
به اجتماع برمی گردد، در آیه ی 272 از سوره ی بقره نیز می فرماید:
وَ ما
تُنْفِقوا مِنْ خَیْرٍ یُوَفَّ إلَیْكُمْ. ظاهر این است كه مقصود این است در دنیا به
شما برگردانده می شود. آیه ی
«یَمْحَقُ اللّهُ الرِّبا وَ یُرْبِی الصَّدَقاتِ» نیز هست
ولی ظاهر این است كه مقصود آخرت است (مراجعه شود) .