آدم علیه السلام: 85- 87، 143، 146، 175، 270،
318، 336، 391، 441، 443، 444،
449- 451، 456.
آذر بیگدلی (لطفعلی بیگ) : 259.
آشتیانی (سیدجلال الدین) : 442.
آگوستین (سنت) : 60.
آمدی (عبدالواحد بن محمد تمیمی) : 150.
آنسلم (سنت) : 287، 289- 291.
آیتی (محمدابراهیم) : 400.
ابراهیم علیه السلام: 24، 25، 33، 39، 42، 43، 167،
182، 191، 192، 242، 295، 345، 358،
391، 399، 407، 444، 451.
ابسال: 163، 168.
ابن ابی الحدید (عزّالدین عبدالحمید) : 197.
ابن ابی العوجاء (عبدالكریم) : 163.
ابن اثیر (ابوالحسن عزّ الدین علی) : 197.
ابن اثیر (ابوالسعادات مجدالدین مبارك) : 447.
ابن اسحاق: 86، 401.
ابن اشعث: 224.
ابن تیمیه (شیخ تقی الدین ابوالعباس احمد) :
178، 186.
ابن حزم (ابومحمد علی بن احمد) : 178.
ابن خلدون (ابوزید عبدالرحمن بن محمد) :
147.
ابن سیرین (ابوبكر محمد) : 78، 124، 309.
ابن سینا (ابوعلی حسین بن عبداللّه) : 48، 56،
59، 60، 65، 115، 147، 151، 157، 159،
167- 169، 231، 243، 250، 262، 265،
جلد هشتم . ج8، ص: 493
284- 286، 298، 308، 342، 431، 432.
ابن طفیل (ابوبكر محمد بن عبدالملك) : 433.
ابن عباس (عبداللّه) : 89، 401.
ابن عبدالبر: 72.
ابن فارض مصری (عمر بن علی) : 271، 443.
ابن قتیبه (ابوعبداللّه محمد بن مسلم) : 352.
ابن مسكویه (ابوعلی خازن احمد بن محمد) :
147.
ابن مقفّع: 163.
ابن هشام: 298.
ابواسحاق اسفراینی: 224.
ابوالخطاب: 18، 19.
ابوالكلام آزاد: 380.
ابوبصیر: 18.
ابوبكر بن ابن قحافه: 70.
ابوحنیفه نعمان بن ثابت بن زوطی: 71، 78،
109، 189.
ابوذر غفاری (جنادة بن جندب) : 71.
ابورزین العقیلی: 329، 330.
ابوزهره (محمد) : 155، 185، 246، 424.
ابوسعید ابوالخیر (فضل اللّه) : 167، 262.
ابوطالب بن عبدالمطلب: 72.
ابوعبیده: 78، 197، 200.
ابوعلی: 196.
ابومسلم خراسانی: 76.
ابی امیة یوسف بن ثابت: 20.
ابی سلمه: 17.
ابی صالح: 401.
ابی عقبة: 86.
ابی عمر: 71.
ابی لبید مخزومی: 401، 403.
ابی لهب: 385.
ابی هریره: 85.
احمد: 72.
احمد امین مصری (صاحب
فجرالاسلام) :
221- 223.
احمد بن محمد: 21.
احمد بن محمد بن ابی نصر: 124.
ادیسون (توماس) : 22، 64.
ارسطو: 59، 166، 284، 375.
اسامة بن زید: 246.
اسپینوزا (باروخ بندیكت) : 289.
استرول (اوروم) : 129.
اسحاق علیه السلام: 39، 43.
اسحاق بن غالب: 18.
اسدآبادی (سید جمال الدین) : 71، 204،
228- 231.
اسرائیل علیه السلام: 391.
اسلامی ندوشن (محمدعلی) : 246.
اسماعیل علیه السلام: 39، 43.
اصبغ بن نباته (عبدالرحیم) : 198، 224، 236.
اعتصامی (پروین) : 96.
افراسیاب: 215.
افشار: 49.
افلاطون: 59، 108، 113، 114.
اقبال لاهوری (محمد) : 79، 147، 263، 264،
362، 438، 460.
الحاج سلیمان (محمدعلی) : 103.
المقنّع: 70.
ام الفضل: 298.
ام سلمه: 15.
ام علا: 58.
انصاری (ابوالقاسم) : 231.
انصاری (خواجه عبداللّه) : 193، 220.
اورنت (جان. ر) : 103.
اهورامزدا: 372.
ایرج میرزا (جلال الممالك) : 438.
اینشتین (آلبرت) : 266، 269، 364، 432.
بابك خرّم دین: 70.
بازرگان (مهدی) : 277- 280، 432.
بجنوردی: 99.
بحرالعلوم (سیدمحمد مهدی بن مرتضی) : 16.
بخاری (ابوعبداللّه محمد بن اسماعیل) : 78،
442
جلد هشتم . ج8، ص: 494
براون (ادوارد) : 76، 173، 329، 330.
برتران: 299.
بركلی (جرج) : 340.
برگسون (هانری) : 367، 408، 416.
برنز (تام) : 99.
بروجردی (حسین طباطبایی) : 184.
بزرگمهر (منوچهر) : 339، 353.
بزنطی: 233، 239.
بغدادی (ابوالبركات) : 244.
بلال حبشی: 73.
بن بلاّ (احمد) : 121.
بنت واثلة بن الاسقع: 85.
بودا (سیدارته گوتمه) : 81، 268، 432.
بهار (ملك الشعراء محمدتقی) : 46، 47، 49،
62.
بهرام چوبین: 77.
بهزاد (محمود) : 143، 144.
بهشتی (سیدمحمد حسین حسینی) : 458.
بهلول (ابووهیب بن عمرو صیرفی) : 65.
بهمنیار (احمد) : 151.
بیدو (ژرژ) : 317.
بیرونی (ابوریحان محمد بن احمد) : 136، 398.
بیضاوی (عبداللّه بن عمر) : 89.
بیكن (فرانسیس) : 371، 417.
پاپ: 185.
پاپكین (ریچارد) : 129.
پازارگادی: 79.
پاستور (لوئی) : 22، 64.
پاینده (ابوالقاسم) : 374، 375، 386،
404- 406.
پدر غیلان دمشقی: 224.
پیرون: 340.
پیو (د. سی) : 99.
ترمذی (ابوعیسی محمد ابن عیسی) : 125.
تقی زاده: 380.
توماس (سنت) : 60.
جابر: 222، 245.
جابر بن عبداللّه: 401، 442.
جاحظ (عمرو بن بحر بن محبوب) : 147.
جبرئیل علیه السلام: 15، 183، 184، 190، 387،
404، 430.
جبیر بن المطعم: 85.
جرجانی (میر سید شریف) : 336.
جرداق (جرج) : 49، 57، 60.
جریر بن عبداللّه: 329.
جعفر بن محمد، امام صادق علیه السلام: 17- 21، 72،
84، 89، 109، 163، 173، 189، 232، 233،
235، 238، 240، 241، 256، 263، 402،
449.
جعفری (محمدتقی) : 244.
جمشید: 106.
جون (مولی ابی ذر) : 84.
جویبر: 84.
جهم بن صفوان: 173، 224، 225.
جیمز (ویلیام) : 264، 265، 320، 364، 416.
چرچیل (وینستون) : 321.
حاتم طائی (ابن عبداللّه بن سعد) : 59.
حارث بن سریج: 224، 225.
حافظ (خواجه شمس الدین محمد) : 135،
195، 271، 310، 351.
حجّاج بن یوسف ثقفی: 124، 227، 234.
حجازی (محمد) : 316.
حجتی كرمانی: 250.
حسن: 89.
حسن بصری: 78، 227، 234.
حسن بن علی، امام عسكری علیه السلام: 234.
حسن بن علی، امام مجتبی علیه السلام: 251.
حسن بن محمد بن حسین بن حیّ: 334.
حسین بن سعید: 21.
حسین بن علی، سیدالشهداء علیه السلام: 76، 119،
178، 184، 191، 192، 319، 403.
حسینی كرمانی: 110.
حكمت (علی اصغر) : 182.
حكیم الهی: 91
جلد هشتم . ج8، ص: 495
حلبی: 240.
حلّی (علامه حسن بن یوسف بن علی بن مطهر) :
60، 71، 235، 244، 331.
خروشچف (نیكیتا) : 121.
خسروپرویز: 76، 380، 381.
خضر علیه السلام: 20.
خلیل بن احمد: 322.
خلیل بن احمد فراهیدی: 331.
خمینی (امام روح اللّه موسوی) : 359.
خویی (ابوالقاسم) : 107.
خیام نیشابوری (ابوالفتح عمر بن ابراهیم) :
132.
داروین (چارلز رابرت) : 110، 131،
139- 141، 143- 146.
داوود علیه السلام: 268.
دكارت (رنه) : 66، 175، 287، 290، 292،
294، 366، 371، 417.
دكریپس (سر استافور) : 91، 106.
دورانت (ویل) : 102، 250، 252، 397.
دوكاسترو (ژوزوئه) : 95.
دونویی (لكنت) : 243.
ذكاء (یحیی) : 14.
ذلفا: 84.
ذهبی: 224.
ذی القرنین: 372، 380.
راسل (برتراند آرتور ویلیام) : 150، 314،
339، 341، 438.
راغب اصفهانی (ابوالقاسم حسین بن محمد) :
156، 199، 251، 252، 447.
رافعی مصری (صادق) : 369، 400.
ربعی بن عامر: 105، 106.
ربیعة الرای: 224.
رستم فرخزاد: 105.
رشید رضا (سید محمد) : 400.
رضی (هاشم) : 73.
رمیت: 299.
رنان (ارنست) : 265.
رودنسون: 13، 397.
روزبه: 282.
روسو (ژان ژاك) : 298.
ریمان: 299.
زبیده: 65.
زبیر بن عبدالمطلب: 72.
زراره: 19.
زردشت: 81.
زمخشری (ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد
خوارزمی) : 89.
زهرة بن عبداللّه: 105، 106.
زینب بنت جحش: 385.
سامری: 352.
سبزواری (حاج ملاهادی) : 194، 202، 208،
221، 242، 257، 271.
سراقة بن مالك: 245.
سردار كابلی: 435.
سعد بن ابی وقاص: 197.
سعدی شیرازی (مشرف الدین مصلح بن
عبداللّه) : 58، 124، 171، 193، 214، 241،
331، 336.
سعید بن جبیر: 89.
سفیان ثوری (ابن سعید) : 78، 158.
سقراط: 94.
سلامان: 163، 168.
سلمان فارسی: 71- 73، 78، 89، 91، 106.
سلیمان علیه السلام: 180، 431.
سن (كریستین) : 380.
سهروردی (شهاب الدین یحیی بن حبش) :
147، 149.
سیبویه (ابوبشر عمرو بن عثمان) : 78، 272،
346.
سید احمد: 244.
سید علیخان: 239، 245.
سید مرتضی علم الهدی (ابوالقاسم علی بن
حسین موسوی) : 235، 252، 330، 433.
شافعی (محمد بن ادریس بن عباس) : 71، 107
جلد هشتم . ج8، ص: 496
شاو (جرج برنارد) : 103.
شبستری (سعدالدین محمود بن عبدالكریم) :
60، 159، 167، 271، 435، 442.
شبلی شمیّل: 110.
شبلی نعمان: 173، 225- 227، 243.
شریعتی (علی) : 13، 400.
شریعتی (محمدتقی) : 297، 370، 371، 400.
شوپنهاور (آرتور) : 268.
شهرستانی (ابوالفتح محمد بن ابوالقاسم
عبدالكریم) : 182، 223، 227، 243.
شهرستانی (سید هبة الدین) : 379، 400.
شیخ انصاری (مرتضی بن محمد میرشوشتری) :
58، 107، 166.
شیخ بهایی (بهاء الدین محمد عاملی) : 310.
شیخ صدوق (محمد بن علی بن بابویه) : 173،
206، 213، 220، 235، 236، 256، 331.
شیخ طوسی (ابوجعفر محمد بن حسن) : 107،
124، 166.
شیخ مفید (ابوعبداللّه محمد بن محمد) : 235.
شیطان: 38، 60، 65، 155، 199، 241، 336،
355، 357، 362، 383، 385، 389، 392،
414.
صاحب بن عباد: 224.
صادقی (محمد) : 449.
صالح علیه السلام: 456.
صدرالدین شیرازی (محمد ابراهیم قوامی،
ملاصدرا) : 48، 56، 60، 136، 149،
161- 163، 199، 203، 231، 242، 243،
245، 251، 284- 286، 291، 398، 433،
459، 460.
صدر واثقی: 228.
صفیه: 298.
صواف (محمود) : 80.
صهیب بن سنان: 73.
ضبیعة بنت زبیر بن عبدالمطلب: 72.
ضحاك: 89.
طاهری (هوشنگ) : 74.
طباطبایی (سیدمحمد حسین) : 97، 150، 155،
196، 205- 208، 344، 377.
طباطبایی (سیدمحمد صادق) : 250.
طبرسی (ابوعلی فضل بن حسن) : 237.
طبری (محمد بن جریر) : 78.
طنطاوی (شیخ جوهری) : 396.
طوسی (خواجه نصیرالدین محمد بن حسن) :
60، 243، 253، 331.
طه حسین: 370، 400.
عارف قزوینی (ابوالقاسم) : 438.
عاص بن وائل: 372، 383.
عاصم: 14.
عامر الشعبی: 234.
عامری (جواد) : 99.
عایشه بنت ابوبكر: 15، 239، 246.
عباس: 403.
عباس بن علی، ابوالفضل علیه السلام: 184.
عبایة بن ربعی اسدی: 206، 234.
عبدالعظیم حسنی (عبداللّه بن علی) : 319.
عبداللّه بن عبدالمطلب: 72.
عبداللّه بن عمر: 71، 72، 223.
عبده (محمد) : 400، 401.
عبرت نایینی (میرزا محمدعلی مصاحبی) : 260.
عبید بن زراره: 21.
عثمان بن حنیف: 275.
عثمان بن عفان: 70، 224.
عثمان بن مظعون: 58.
عزرائیل علیه السلام: 183.
عزّی (نام بت) : 458.
عشقی (میرزاده محمدرضا) : 438.
عفیفی: 194، 460.
عقبة بن بشیر الاسدی: 84.
عكرمه: 89.
علی بن ابیطالب، امیرالمؤمنین علیه السلام: 21، 35،
50، 54، 60، 61، 69، 71- 73، 98،
118- 120، 159، 162، 163، 167، 172،
177، 178، 184، 185، 187، 191، 192،
جلد هشتم . ج8، ص: 497
198، 201، 205، 206، 222، 224، 227،
234، 236، 238، 240، 251، 259، 260،
320، 321، 324، 325، 357، 361، 399،
401، 403.
علی بن الحسین، امام سجاد علیه السلام: 206، 233،
236، 362، 370.
علی بن بلال: 72.
علی بن موسی، امام رضا علیه السلام: 233، 239،
248، 296.
عمر بن خطاب: 70، 72، 91، 197، 200.
عمر بن سعد: 76.
عمر بن عبدالعزیز: 224.
عمرو بن عاص: 71.
عمرو بن عبید: 234.
عنوان بصری: 162.
عیاشی: 403.
عیسی بن مریم، مسیح علیه السلام: 39، 42، 43، 59،
81، 83، 103، 119، 120، 185، 242، 287،
441، 444، 447- 449، 451، 456.
غزالی طوسی (ابوحامد محمد بن محمد) : 66،
245، 257، 298.
غفاری: 133.
غیلان دمشقی: 224.
فارابی (ابونصر محمد بن محمد بن طرخان) :
60، 170، 244، 285، 286، 433.
فخرالدین رازی (ابوعبداللّه محمد بن عمر) :
182، 196، 231، 328، 403، 404.
فخر داعی: 225، 331.
فرانس (آناتول) : 94.
فرخزاد (فروغ) : 96.
فردوسی (حكیم ابوالقاسم) : 106، 357.
فرزانه ی یزدی (سید ابوالقاسم) : 228.
فرعون: 178، 182، 191، 372، 394، 397،
408، 413.
فروزانفر (بدیع الزمان) : 329.
فروغی (محمدعلی) : 287- 290.
فروم (اریك) : 13.
فروید (زیگموند) : 266.
فرید وجدی: 265.
فیض كاشانی (ملامحسن) : 174، 256، 449،
460.
قارب: 84.
قاضی عبدالجبار معتزلی: 224.
قاضی عضدالدین ایجی (صاحب
مواقف) :
237.
قاینی (مهدی) : 103.
قزوینی (محمد) : 351.
قمشه ای (آقا محمدرضا) : 47، 66، 261.
قمی (میرزا ابوالقاسم بن حسن) : 60.
قوشجی (ملاعلی علاء الدین) : 243.
كاردان (روژه) : 121.
كارل (آلكسیس) : 264، 298- 300، 416.
كاظم زاده ی ایرانشهر (صاحب
رهبر نژاد نو) :
432.
كارلیل: 370.
كانت (امانوئل) : 196، 290.
كاووس: 215.
كراجكی: 232.
كربن (هانری) : 150.
كریستلیب: 327.
كسائی: 78.
كلبی: 401.
كمیل بن زیاد: 163.
كولپه (والد) : 287.
كونل (ارنست) : 74، 79.
لات (نام بت) : 458.
لامارك (ژان باتیست دومون) : 138- 143.
لاهیجی (شیخ محمد) : 167، 196، 444، 460.
لایب نیتس (گوتفرید ویلهلم) : 289.
لنین (ولادیمیر ایلیچ اولیانوف) : 68.
لوبون (گوستاو) : 104، 110، 117، 252،
321، 326، 327.
لوط علیه السلام: 456.
لیث بن سعد: 78
جلد هشتم . ج8، ص: 498
ماركس (كارل) : 50، 68، 81، 109، 114.
ماكیاول (نیكولو) : 314.
مالتوس (توماس روبرت) : 145.
مالك اشتر نخعی: 260، 324.
مالك بن انس: 72، 78، 160، 358.
مالك بن نبی: 370.
ماله (آلبر) : 241.
مترلینگ (موریس) : 248، 297.
مجاهد: 89.
مجتبوی (سید جلال الدین) : 129.
مجلسی (ملاّ محمدباقر) : 170، 235، 237.
محمد بن عبداللّه، رسول اكرم صلی الله علیه و آله: 14، 15،
17، 19، 20، 27، 30، 33، 34، 42، 43، 50،
54، 59، 67- 73، 78، 80، 81، 84- 91، 98،
103، 106، 110، 112، 123، 124، 150،
155، 158، 159، 161، 166، 178، 183،
185، 188- 192، 197، 222- 225، 232،
233، 235، 239- 241، 245، 246، 248،
256، 258، 260، 270، 298، 310، 318،
319، 324، 329، 330، 355- 359، 362،
368، 369، 372، 379، 381، 383، 385،
387، 392، 394، 399، 401- 404، 423،
434، 439- 445، 448- 453، 458.
محمد بن عبدالوهاب: 178.
محمد بن علی، امام باقر علیه السلام: 17، 19، 84، 91،
124، 370، 403.
محمد بن مارد: 21.
محمد بن مسلم: 17- 19.
محمدی: 14.
محمود غزنوی: 357، 425.
محیی الدین ابن عربی (ابوبكر محمد بن علی) :
195، 243، 253، 271، 357.
مسعودی (ابوالحسن علی بن حسین) : 78.
مسلم بن حجاج نیشابوری: 125، 442.
مطهری (محمدحسین) : 184.
معاذ بن جبل: 123.
معاویة بن عمار: 72.
معبد جهنی: 224، 227.
معمر بن مثنی: 78.
مقداد بن الاسود: 72.
ملا سلیمان: 154.
ممانی: 351.
منتسكیو (چارلز) : 105.
موریسن (كرسی) : 302- 304.
موسی بن جعفر، امام كاظم علیه السلام: 86، 239.
موسی بن عمران علیه السلام: 20، 39، 42، 43، 178،
182، 242، 272، 394، 399، 408، 444،
447، 451، 455، 456.
مولر (ماكس) : 136.
مولوی بلخی (جلال الدین محمد) : 13، 113،
116، 151، 154، 159، 164، 165، 167،
219، 244، 246، 248، 251، 258، 272،
315، 317، 318، 338، 346، 357، 364،
431، 439، 440، 443.
میرداماد (میرمحمد باقر بن محمد استرآبادی) :
174، 203، 208، 242، 253.
میرزای شیرازی (محمدتقی بن محبعلی) : 425.
میكائیل علیه السلام: 184.
مؤمن آل فرعون: 397.
نائینی (حاج میرزا حسین) : 178.
ناصرالدین شاه قاجار: 425.
نجفی: 100.
نراقی (حاج ملا احمد) : 310، 425.
نصر (سیدحسین) : 378، 383.
نضر بن الحارث: 379.
نظام وفا: 149.
نظامی گنجوی (حكیم ابومحمد الیاس بن
یوسف) : 272، 307، 308، 441.
نظیری نیشابوری (محمدحسین) : 135، 150،
195.
نوح علیه السلام: 33، 42، 233، 379، 391، 444،
451، 456.
نوری (آقاعلی) : 60.
نویسنده ی كتاب
جنگ جهانی در ایران: 316
جلد هشتم . ج8، ص: 499
نهرو (جواهر لعل) : 29، 113.
نیچه (فردریك ویلهلم) : 314.
نیشابوری: 231.
نیوتن (اسحاق) : 296.
وابرشتراس: 299.
واصل بن عطا: 78، 234.
وثوق الدوله (میرزا حسن خان) : 425.
ولید بن مغیره: 369، 400.
هابز (توماس) : 93.
هاشم بن البرید: 18.
هاشمی رفسنجانی (اكبر) : 273.
هایدگر (مارتین) : 353.
هبل (نام بت) : 458.
هراكلیت: 150.
هشام بن الحكم: 72، 233، 241.
هشام بن عبدالملك: 224.
همّام بن شریح: 361.
هود علیه السلام: 39.
هیكس (ج) : 99.
هیكل (محمد حسین) : 242.
هینینكز (سی. ر) : 99.
هیوم (دیوید) : 129، 131، 133، 298، 340.
یحیی بن یعمر: 239.
یزدگرد: 75.
یزید بن معاویه: 319.
یعقوب بن شعیب: 19.
یعقوب علیه السلام: 39، 43، 372.
یعقوبی (ابن واضح احمد بن یعقوب) : 78.
یغمای جندقی (ابوالحسن بن ابراهیم قلی) :
425.
یوسف علیه السلام: 194، 298، 380.
یوسفی (غلامحسین) : 148.
یونس علیه السلام: 218.
یونگ (كارل گوستاو) : 266.