انسان به یك مرحله از سن كه می رسد، تغییراتی ناگهانی و تغییری شبیه نوعی جهش در اندامش و احساساتش و اندیشه اش پیدا می شود كه «بلوغ» نامیده می شود.

هر كسی در حقیقت یك بلوغ طبیعی دارد.

به طور دقیق نمی توان یك زمان معیّن را مرحله ی بلوغ برای همه ی افراد معیّن كرد.

ممكن است بعضی افراد از بعضی دیگر زودتر به مرحله ی بلوغ طبیعی برسند.

خصوصیّت فردی افراد و همچنین خصوصیّات منطقه ای و محیطی در تسریع یا تأخیر بلوغ طبیعی تأثیر دارد.

آنچه مسلّم است این است كه جنس زن از جنس مرد زودتر به مرحله ی بلوغ طبیعی می رسد. از نظر قانونی لازم است یك سنّ معیّن كه سنّ متوسّط عموم است و یا سنّی كه حدّ اقلّ سنّ بلوغ است (بعلاوه ی شرطی دیگر مانند رشد، در فقه اسلامی) در نظر گرفته شود تا همه ی افراد یك ضابطه داشته باشند. بنابراین ممكن است افرادی به بلوغ طبیعی رسیده باشند ولی هنوز به سنّ بلوغ قانونی نرسیده باشند.

در اسلام طبق نظر اكثریّت علمای شیعه بلوغ قانونی مرد از نظر سن، تمام شدن پانزده سالگی- به سال قمری- و ورود در شانزده سالگی تعیین شده است، و بلوغ قانونی زن تمام شدن نه سالگی و ورود در ده سالگی تعیین شده است. بلوغ قانونی یكی از شرایط تكلیف است، یعنی فردی كه به مرحله ی قانونی نرسیده باشد مكلّف نیست مگر با دلیل ثابت شود كه به مرحله ی بلوغ طبیعی قبل از بلوغ قانونی رسیده است.