مسأله بعدی مسأله مبدأ و منتها (یعنی ما منه و ما إلیه) است. هر حركتی دارای مبدأ و
غایت است. برای هر حركتی نقطه شروع و نقطه انتها فرض می شود. مقصود از اینكه
می گوییم «حركت، مبدأ و منتها دارد» چیست؟ آیا می خواهیم بگوییم همه حركتها
متناهی است؟ نه، این را نمی خواهیم بگوییم، بلكه می خواهیم بگوییم حركتهای
مجموعه آثار شهید مطهری . ج12، ص: 682
مستقیم، از نظر اول و آخر متناهی اند، آنهم حركتهای مستقیم مكانی. اما غیر آن مثل
حركت وضعی و حركت انتقالی دوری را كسی قائل نیست كه مبدأ و منتهای به این
معنا دارند.
پس بحث بعدی این است: «معنی مبدأ و منتها چیست؟ » . در این كتاب به قدر
كافی در این مورد بحث نشد و شاید لازم باشد خودمان مقداری در این باره بحث
كنیم.