اینجا جواب می دهند: این طور نیست، بلكه تضاد بالذات، بین افراط و تفریط است
و حد وسط از آن جهت كه حد وسط است و بما هو حد وسط، نه ضد طرف افراط
است و نه ضد طرف تفریط. بله، حد وسط به اعتباری دیگر ضدِ هر دوی اینهاست و
هر دوی اینها یك طرف قرار می گیرند و حد وسط طرف دیگر، و آن اعتبار این است
كه حد وسط از آن جهت كه حد وسط است متصف به صفت فضیلت می شود و افراط
و تفریط از آن جهت كه افراط و تفریط هستند متصف به صفت رذیلت می شوند. حد
وسط بما أنه فضیلةٌ ضدٌ للإفراط و التفریط كلیهما به اعتبار اینكه این دو رذیلت
هستند. پس افراط و تفریط بما أنهما افراط و تفریط، ضدین هستند و حد وسط بما
أنه حد وسط ضد هیچ كدام نیست، ولی حد وسط بما أنّه فضیلةٌ ضد است برای
مجموعه آثار شهید مطهری . ج12، ص: 455
هردوی افراط و تفریط كه مصداق رذیلت هستند به اعتبار مصداق رذیلت بودنشان.
پس باز هم ضد واحد واحد شد.