از این بالاتر اینكه اگر یادتان باشد در باب ادله حركت جوهریه ما یك دلیل از
مرحوم آخوند از اواخر الهیات اسفار نقل كردیم. آن دلیل این بود كه اصلا شی ء
نمی تواند زمانی باشد و تدریجی نباشد. آن حرف حرف حسابی ای بود. زمانی بودن
مساوی است با تدریجی بودن. اگر جوهر را زمانی بدانیم محال است آن را تدریجی
ندانیم. این حرف، نفی همین شق ثالث است.
پس در واقع و نفس الامر اشیاء زمانی دو نوع بیشتر نیستند: یكی اشیاء آنی و
دیگری اشیاء زمانی تدریجی. نوع سوم یا همان اعدام است كه اعتباری است، و یا
حركت توسطی است كه به تعبیر مرحوم آخوند یك امر منتزع از حركت قطعی است.