مثلا بحثی بود راجع به اینكه «آیا لازمه فعل بودن، تقدم عدم بر آن است؟ » ؛ به
عبارت دیگر: «آیا لازمه حدوث، سبق عدم زمانی است؟ » . ایشان این مسأله را
طوری طرح كرده بودند كه با باب علت و معلول تناسب داشت. این مسأله از جهتی
به باب «حدوث و قدم» مربوط است و از جهت دیگر به باب «علت و معلول» و به
هرحال به باب حركت مربوط نیست.
مثال دیگر: بحث دیگری راجع به قدرت داشتند كه «آیا قدرت، مع الفعل است
یا قبل الفعل؟ » . این بحث تا اندازه ای به بحث محرك مربوط است، چون قدرت به
مبدأ فاعلی برمی گردد ولی اختصاص به حركت ندارد. قدرت، تنها مبدأ حركت
نیست، بلكه در مبدأ ایجاد موجودات هم بدون اینكه حركتی در كار باشد (یعنی در
باب قدرت واجب تعالی) هست. پس بحث قدرت اختصاص به اینجا ندارد، بلكه
باید در جایی كه اعم از اینجاست مطرح شود.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج12، ص: 685