به پناه یك چیز می برد كه از آن نیرو بگیرد و استمداد كند و آن عبادت است، به خدا پناه بردن است، زیاد به یاد خدا بودن است. مكرر گفته ایم كه عبادت، عبادتی كه روح عبادت را واقعا داشته باشد و عبادت باشد، از نظر قرآن یك منبع استمداد و اخذ نیروست. یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا اِسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ اَلصَّلاةِ [1]. در دو جای قرآن این آیه آمده است: ای اهل ایمان! از صبر و از نماز مدد بگیرید؛ ای اهل ایمان! باطری تان را با عبادت پر كنید. آیات زیادی در این زمینه داریم كه در سوره طه و در همین سوره های آخر قرآن هست. مكرر در قرآن این مطلب را داریم. وَ اُذْكُرِ اِسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَ أَصِیلاًبه جای همه اینها، برای اینكه ذخیره صبر و خویشتنداریت بیشتر شود پروردگارت را نام ببر، نام پروردگارت را به زبان بیاور، یاد پروردگار خودت را در دل بیاور هر بامدادان و هر شامگاهان، كه در آیات دیگر قرآن هم داریم: یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا اُذْكُرُوا اَللّهَ ذِكْراً كَثِیراً. `وَ سَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَ أَصِیلاً [2]. برای یك نفر مسلمان عبادت، ذكر خدا، یاد خدا، استمداد از پروردگار، إِیّاكَ نَعْبُدُ وَ إِیّاكَ نَسْتَعِینُ [3]یگانه ضامن حفظ ایمان و نگهداری او در مقابل لغزشهاست.

وَ مِنَ اَللَّیْلِ فَاسْجُدْ لَهُ پاره ای از شب را به سجود پروردگارت بگذران، كاری كه پیغمبر در همه عمر ترك نكرد. وَ سَبِّحْهُ لَیْلاً طَوِیلاًو در شبی دراز [پروردگارت را تسبیح كن. ] یا در شب، پروردگار خودت را تسبیحی دراز كن. امام رضا فرمود: مقصود تهجد و نماز شب است. إِنَّ هؤُلاءِ یُحِبُّونَ اَلْعاجِلَةَ وَ یَذَرُونَ وَراءَهُمْ یَوْماً ثَقِیلاًاین مردمی كه می آیند این پیشنهادهای احمقانه را به تو می كنند، پیشنهاد زن، پیشنهاد دختر خوشگل، پیشنهاد پول می كنند، اینها چقدر نزدیك بین اند، چقدر شعاع دید اینها كوتاه است! اینها فقط همین شی ء عاجل و نقد، همین چهار روز زندگی عاجل و نقد را می بینند و همین را دوست دارند. روزی چنان سنگین، عالم عقبی، عالم آخرت را به پشت سر می افكنند، انگار نه انگار چنین چیزی هست. انگار اینها هستند و همین چهار صباح زندگی! چون همین چهار صباح زندگی هست پس فقط خوردنی هست و آشامیدنی، و كیّافی هست و عیاشی؛ تو را هم می آیند به چنین چیزهایی دعوت می كنند.

[1] - . بقره/153.

[2] - . احزاب/41 و 42.

[3] - . فاتحه/5.