امیرالمؤمنین همین آیه را تفسیر كرده. حالا می خواهیم ببینیم كه دید علی در این آیه چیست. آیا
علی می گوید كه این آیه تلقین عذر است؟ یا اینكه آیه قطع عذر می كند نه تلقین عذر؟ آیا آیه
می خواهد به ما حجت بدهد یا می خواهد نسبت به ما اتمام حجت كند و حجت ما را بشكند؟
اینجاست كه می بینیم دید علی علیه السلام از این آیه، شدیدا این نوع دوم است. در جمله اول می فرماید:
اَدْحَضُ مَسْئولٍ حُجَّةً [1]. (یا اَیُّهَا الاِْنْسانُ خطاب به انسان است. ) علی می گوید: هیچ مخاطبی این
مقدار حجتش در هم شكسته نشده. یعنی مخاطب می خواهد به بهانه كرم خدا از عمل بگریزد و
خدا حجت او و عذر و بهانه ای را كه می خواهد بتراشد، در هم می شكند
[2]. می گوید: هیچ كس به
اندازه انسان در اینجا، حجت و دلیلش در هم نشكسته و خرد نشده.
[1] - . نهج البلاغه، خطبه 221.
[2] - . «دَحْض» یعنی در هم شكستن.